Φανταστική λογοτεχνία: ένα είδος που ή το λατρεύεις ή το μισείς. Προσωπικά, με τον «Όρκο» του Φώτη Κατσιμπούρη, ναι!, έβαλα στη λίστα μου βιβλία που ανήκουν και στο συγκεκριμένο είδος.
Ο συγγραφέας του απαντώντας στο ερωτηματο-
λόγιο των ΒιβλιοΑναφορών μας συστήνει την ηρωίδα του νέου του πονήματος, του «Μάργω φως και φωτιά», το οποίο και θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος, εντός του μήνα.
Η ημέρα λοιπόν που η Μάργω θα αποκτήσει μια θέση στις προθήκες των βιβλιοπωλείων όλο και πλησιάζει… εμείς όμως έχουμε την χαρά να μάθουμε κάποια κομμάτια της συγκεκριμένης ηρωίδας λίγο νωρίτερα, μιας και ο συγγραφέας Φώτης Κατσιμπούρης παραχώρησε στις ΒιβλιοΑναφορές την ακόλουθη συνέντευξη, η οποία και φυσικά αποτελεί μέγιστη τιμή για το blog και για εμένα προσωπικά! Είμαι σίγουρη πως διαβάζοντάς την, οι λάτρεις της Φανταστικής λογοτεχνίας θα βρουν το επόμενο ανάγνωσμά τους ενώ όσοι δεν έχουν αποφασίσει ακόμα να ρίξουν την αναγνωστική τους ματιά στο εν λόγω λογοτεχνικό είδος ίσως να αποκτήσουν το κίνητρο που ζητούσαν για να έρθουν, επιτέλους, σε επαφή μαζί του.
Απολαύστε την….
1.Το νέο σας πόνημα θα κυκλοφορήσει τον Νοέμβριο από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος με τίτλο «Μάργω φως και φωτιά»! Αφού σας ευχηθώ να είναι καλοτάξιδο, θα σας ζητήσω να μας το παρουσιάσετε με τον δικό σας μοναδικό τρόπο.
Η προέλευση της βασικής μας ηρωίδας, της Μάργως, ανάγεται στην εποχή του μύθου. Αρχικά ήταν μια νύμφη του βουνού, μια αμαδρυάδα, δηλαδή ένα πλάσμα με διπλή και αλληλένδετη υπόσταση που την συναποτελεί η δρυς, δηλαδή το δέντρο- τροφός και σώμα, αλλά και το ανθρώπινο γυναικείο σώμα. Στους ιστορικούς χρόνους, στο βουνό γίνονται κοινές γιορτές προς τιμήν της θεάς Αρτέμιδος. Θέλοντας να γνωρίσει από κοντά τους ανθρώπους, αγαθή, νέα και αφελής, σαρκώνεται το γυναικείο σώμα και ανακατεύεται αρχικά με τις γυναίκες που έχουν πάει στη γιορτή. Ξεθαρρεύοντας πλησιάζει και τους άντρες. Μια παρέα αντρών την παρασύρει κάπου απόμερα και ακολουθεί η βάναυση κακοποίηση της… Αυτό το γεγονός αλλάζει δραματικά το χαρακτήρα της. Επιστρέφει στη δρυ της και επικαλείται τη δημιουργό - μητέρα της, οπότε, με μια επώδυνη διαδικασία, μεταβάλλεται σε ένα πλάσμα γεμάτο αρχέγονη γνώση και δύναμη, μοχθηρό και ενίοτε ζωώδες, μία μάγισσα εκ φύσεως και στην υπηρεσία της Φύσης και καταλαμβάνεται από μανία. Από κείνη τη στιγμή ονομάζει τον εαυτό της Μάργω (Μαργώ) λόγω της μανιώδους οργής ή της μαργότητας, όπως λέγεται στα αρχαία η μανιώδης οργή, που ορίζει τις διαθέσεις της απέναντι στους άντρες. Η επόμενη κίνηση της είναι να επιστρέψει στο ναό για να εκδικηθεί, περιλαμβάνοντας στην εκδίκησή της όλους τους άντρες προσκυνητές αδιάκριτα. Έτσι, το βουνό γίνεται ο τόπος που διαφεντεύει η Μάργω, η μάγισσα του βουνού. Η δράση της θα είναι αποτέλεσμα του μίσους και της τιμωρητικής της διάθεσης προς τους άντρες. Κάθε ασεβής πράξη προς τη Φύση από μέρους των ανθρώπων θεωρείται προσβολή. Στο Μεσαίωνα, τους πιστούς της νέας θρησκείας που ανηφορίζουν το βουνό και προσπαθούν να χτίσουν έναν ναό στα ερείπια ενός αρχαίου, τους τρομοκρατεί, εξοντώνει κάποιους και τελικά τους διώχνει. Επίσης, ενδιαφέρον μέρος είναι, σε αυτό το σημείο, η σχέση ανάμεσα σε αυτήν και τον άρχοντα Νικάνορα και κυρίως ο έρωτας της Μάργως με τον Μάρκο, έναν νεαρό μοναχό, που όμως τελειώνει δυσάρεστα… Ό,τι πρόκειται να επακολουθήσει στη σύγχρονη εποχή, που είναι και το μεγαλύτερο μέρος του μυθιστορήματος, έχει τις καταβολές του σε αυτό το πολύ σημαντικό κομμάτι της μυθοπλασίας, το οποίο έχω τοποθετήσει στο Μεσαίωνα. Στη σύγχρονη εποχή μπλέκονται και μια σειρά από άλλα, πολύ ενδιαφέροντα, ως χαρακτήρες, πρόσωπα, που παίζουν σημαντικότατο ρόλο στην εξέλιξη και στην κορύφωση. Άλλωστε, το μεγαλύτερο μέρος του μυθιστορήματος, όπως σας είπα, εκτυλίσσεται στη σύγχρονη εποχή, όπου δρουν αυτά τα πρόσωπα. Τα σχετικά όμως με τη δράση τους θα τα αφήσω στον αναγνώστη να τα ανακαλύψει.
2. Ποιο ήταν εκείνο το ερέθισμα που έπλασε στο μυαλό σας την υπόθεση του νέου σας βιβλίου;
Το ερέθισμα έχει να κάνει με την πρώτη εικόνα του βιβλίου. Ένας βραδινός περίπατος μες στη ομίχλη, κάποιο φθινόπωρο… μια ψευδαίσθηση στην καταχνιά που βαθαίνει και σχηματοποιείται σε ένα εξωπραγματικό ή εξώκοσμο πρόσωπο… στο πρόσωπο μιας γυναίκας ας πούμε. Η συνάντηση μαζί της είναι και η ρωγμή, η κρυφή δίοδος, για την απόδραση σε έναν άλλον κόσμο ή η λαχτάρα για μια τέτοια διαφυγή. Δηλαδή το ερέθισμα δεν ήταν τίποτα περισσότερο από τις δυο ή τρεις, πρώτες σελίδες του βιβλίου, βιωμένες σε πραγματικό χρόνο, μαζί με την αναγκαία απαγωγή του νου, από κει και μετά, στον φανταστικό κόσμο της Μάργως. Έναν κόσμο που γεννήθηκε και αναπτυσσόταν, μετά το ερέθισμα, μόνος του, αργά και σταθερά αλλά με συνέπεια και δύναμη, περιμένοντας να περιγραφεί, να έρθει στο φως του πραγματικού κόσμου ένα κομμάτι του, μια γοητευτική για μένα εκδοχή του, μέσα από τις σελίδες του βιβλίου.
3. «Μάργω φως και φωτιά», ένας τίτλος στον οποίο πρωταγωνιστεί ένα γυναικείο όνομα. Ποια στοιχεία της Μάργω θα πρέπει να διαθέτει η σύγχρονη γυναίκα και γενικότερα ο σύγχρονος άνθρωπος για να αντεπεξέλθει στις ανάγκες της εποχής;
Η Μάργω, στην ώριμη φάση της και στην κατάληξη της ιστορίας, έγινε ένας ήρεμος, στοχαστικός παρατηρητής των ανθρώπων και των εποχών. Αυτό το στοιχείο νομίζω πως λείπει από την εποχή μας ή συναντιέται σπάνια. Είναι εκείνο το στοιχείο που μπορεί να μας κάνει, αν όχι σοφότερους, σίγουρα συνετότερους και πιο ψύχραιμους σε δύσκολες ή δυσανάγνωστες καταστάσεις. Συνήθως κρίνουμε γεγονότα και πρόσωπα και αποτιμούμε την ίδια τη διαδρομή μας σε ένα εφήμερο παρόν, επιφανειακά, βιαστικά και συχνά βασισμένοι, με έναν εμμονικό και απόλυτο τρόπο, είτε στο συναίσθημα είτε σε μια "αυτιστική" λογική, έναν πεπερασμένο ορθολογισμό, που μας συμφέρει ή μοιάζει σωστός εκείνη τη στιγμή, αλλά δεν οδηγεί κατ’ ανάγκην σε ορθά συμπεράσματα. Ένα άλλο ενδιαφέρον στοιχείο της Μάργως είναι ο δυναμισμός της, η ελεύθερη φύση της, ο πρωτογονισμός της, συνδυασμένος στο τέλος και με ωριμότητα, αλλά και η επίγνωση της ανάγκης για ισορροπημένη και αρμονική σχέση με το περιβάλλον φυσικό, κοινωνικό και ανθρώπινο. Από αυτά θα ήθελα να κρατήσουμε ό,τι έχει να κάνει με το περιβάλλον και την αρμονική σχέση με αυτό, αλλά και την σημασία της ελεύθερης φύσης του ανθρώπου σε εποχές που ελευθερίες και δικαιώματα συμπιέζονται κάτω από το βάρος άλλων προταγμάτων.
4. Διαβάζοντας ένα βιβλίο ψάχνω πάντα κάτω από τις λέξεις τα μηνύματα που ίσως θέλει ο συγγραφέας να μεταφέρει στους αναγνώστες του. Μπορείτε να μοιραστείτε μαζί μας ένα μήνυμα που η Μάργω θέλει οπωσδήποτε να το ‘’παραλάβουμε’’;
Η πλοκή και η δράση του βιβλίου, στη σύγχρονη εποχή, στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό, σε μια υπόσχεση που λαμβάνει η Μάργω, πριν χίλια χρόνια. Η υπόσχεση έχει να κάνει με τη προσδοκία γέννησης μιας νέας νύμφης και την ελπίδα έτσι για μια συνέχεια, τη συνέχεια της ίδιας και του ρόλου που παίζει στον κόσμο των ανθρώπων, κυρίως την ελπίδα για την συνέχεια του μυστικού κόσμου που ενσαρκώνει και συμβολίζει. Η ελπίδα λοιπόν και η προσδοκία για τη συνέχιση ενός κόσμου που αγαπάμε και οραματιζόμαστε, οπωσδήποτε και η πίστη στην αξία της ζωής σε εποχές δύσκολες, και η πεποίθηση πως αυτό είναι το σωστό κριτήριο για τις πράξεις μας είναι σίγουρα ένα μήνυμα. Κι ας λένε πως η ελπίδα είναι υπερτιμημένη έννοια, ή πάλι εκείνο το χιλιοπαιγμένο τηλεοπτικά απόφθεγμα του Καζαντζάκη ότι αν δεν ελπίζεις σε τίποτα είσαι ελεύθερος. Αν δεν ελπίζεις σε τίποτα σημαίνει πως έχεις πάψει να ονειρεύεσαι. Και αν δεν τολμάς να ονειρεύεσαι (που σημαίνει και να ελπίζεις), πώς μπορείς να είσαι ελεύθερος. Ωστόσο, για να γυρίσουμε στην ερώτηση, δεν μου αρέσει ιδιαίτερα ο διδακτισμός στα μυθιστορήματα και οι διάφορες ηθικές κατακλείδες στο τέλος τους, οπότε, το όποιο μήνυμα είναι καθαρά προσωπικό θέμα του αναγνώστη να το διαγνώσει.