Τετάρτη 26 Μαΐου 2021

Το πανδοχείο, Η ζωή στην ελληνόφωνη Καλαβρία - Δέσποινα Χατζή

     «Το πανδοχείο» της Δέσποινας Χατζή κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μίνωας και αποτελεί το μέσο που μας ταξιδεύει στη Νότιο Ιταλία και στην ελληνόφωνη Καλαβρία, εκεί όπου αναδίδει ακόμα Ελλάδα, εκεί όπου τα ήθη, τα έθιμα και τα Γκρεκάνικα, η ντοπιολαλιά των ελληνόφωνων κοινοτήτων, συνδέουν το παρόν με το ένδοξο και λαμπερό παρελθόν, την ιστορική συνέχεια με την εξαίρετη μυθοπλασία.
     Οι άνθρωποι της Καλαβρίας και των στενών της Μεσσήνης κρατούν σαν θεματοφύλακες την πολιτισμική τους κληρονομιά, οι ρίζες της οποίας φτάνουν χιλιάδες χρόνια πίσω, τότε που Έλληνες του δεύτερου αποικιακού κύματος φτάνουν στη περιοχή τον 8ο αιώνα π.Χ και ιδρύουν πόλεις. Το ελληνικό στοιχείο ακμάζει, διατηρείται ανά τους αιώνες με τον μαρασμό και την προσπάθεια αφανισμού να έρχεται με το σαρωτικό πέρασμα του φασισμού όταν ο Μουσολίνι το 1940 απαγορεύει να μιλούν τη Γκραικανική, εξαθλιώνει οικονομικά και αποξενώνει ως ξένο- επικίνδυνο στοιχείο τους Έλληνες της Μεγάλης Ελλάδας.
     Μετά το τέλος του Β’ Παγκόσμιου πολέμου φτάνει από την Ελλάδα στη ρημαγμένη από τον φασισμό Καλαβρία και η κεντρική ηρωίδα του βιβλίου μας, η Αντονέλλα, μαζί με τον σύζυγό της τον Αναστάζιο, για να στήσουν την κοινή τους ζωή στην πατρίδα του. Όπως ο τόπος έτσι και αυτή κουβαλά ό,τι στάλαξε στην ψυχή της ο φασισμός και πιο συγκεκριμένα η φιλοναζιστική στάση του πατέρα της κατά την περίοδο της Κατοχής στην Αθήνα. Ανέχεια, ανεργία, μετανάστευση, φτώχεια μα και ανοιχτές αγκαλιές σε όποιον έρχεται από τη μητέρα Ελλάδα είναι αυτά που θα την καλωσορίσουν.
     Με δυναμισμό, αγάπη, αξιοπρέπεια και αφοσίωση το ζευγάρι θα στήσει τη ζωή του και την δεκαετία του ’60 το όνειρο της Αντονέλλας να αποκτήσει ένα δικό της πανδοχείο, θα γίνει πραγματικότητα. Εκεί θα την συναντήσουμε στα 73 της χρόνια και μαζί της θα βουτήξουμε στην ιστορία της οικογένειάς της που διχάστηκε μέσα στα χρόνια του πολέμου αλλά και στις ετερόκλητες ιστορίες των μόνιμων ενοίκων του πανδοχείου που εκείνη την περίοδο η Αντονέλλα το διαχειρίζεται «προσδοκώντας μια ευχάριστη συγκατοίκηση όπου το ‘’εγώ’’ θα συμπορεύεται αρμονικά και θα αποκτά πρόσθετη αξία μέσα από το ‘’εμείς’’».
     Πάθη, κρυμμένα μυστικά, έρωτες, ήρωες αληθοφανείς καθώς και μυρωδιές που ο τόπος αναδύει μέσω της καθημερινότητας που παρουσιάζει η συγγραφέας αλλά και τον εθίμων και ηθών που οι ήρωες ακολουθούν θα συνθέσουν την εξαιρετική μυθοπλασία Του Πανδοχείου με το φινάλε να είναι ανατρεπτικό και λυτρωτικό για ήρωες και αναγνώστες.

Δευτέρα 10 Μαΐου 2021

Το πικρό ποτήρι- Λένα Διβάνη

    Μοναχικός άνθρωπος χαρακτηρίστηκε ο Ιωάννης Καποδίστριας τόσο στην ιδιωτική του ζωή όσο και στην πολιτική του πορεία. Κι ως μοναχικός που ήταν τι άλλη επιλογή απέμενε στην συγγραφέα Λένα Διβάνη, όπως άλλωστε αναφέρει και η ίδια στο προλογικό της σημείωμα, από το να μην συμπεριλάβει την ερωτική του ιστορία με τη Ρωξάνδρα Στούρτζα στο προηγούμενο βιβλίο της, <<Ζευγάρια που έγραψαν την ιστορία της Ελλάδας>>, αλλά να την φιλοξενήσει σ' ένα μοναχικό- αυτοτελές μυθιστόρημα. Τίτλος του <<Το πικρό ποτήρι>>, μια φράση που ο ίδιος ο Καποδίστριας αναφέρει σε επιστολές του δηλώνοντας ότι ήταν έτοιμος να αντιμετωπίσει και να θυσιάσει τα πάντα για την πατρίδα ενώ ο υπότιτλος του, <<Ο Καποδίστρια, η Ρωξάνδρα και η Ελλάδα>>, μας δηλώνει εμμέσως πως δύο είναι οι αγάπες- αδυναμίες του Κυβερνήτη στις οποίες δίνει την καρδιά και το είναι του.
      Στα <<Ζευγάρια που έγραψαν την ιστορία της Ελλάδας>> η Λένα Διβάνη περιέγραψε οχτώ έρωτες προσώπων που πρωταγωνίστησαν στην Ιστορία της Ελλάδας με γραφή ευκολοδιάβαστη, γρήγορη και διαποτισμένη από χιούμορ και αμεσότητα. Με το ίδιο μοτίβο δίνεται και η ανεκπλήρωτη ερωτική ιστορία του Ιωάννη Καποδίστρια και της Ρωξάνδρας Στούρτζα με τις πληροφορίες για τη ζωή και το έργο του Κερκυραίου πολιτικού καθώς και των γεγονότων της επαναστατημένης Ελλάδας να συνθέτουν το ιστορικό και κοινωνικοπολιτικό μωσαϊκό της εποχής.
       Η συγγραφέας ξεκινά την αφήγηση από την γενέτειρα του Καποδίστρια και τα πρώτα χρόνια του στην Ενετοκρατούμενη Κέρκυρα. Γεννηθείς το 1776 από ευγενείς γονείς, σπούδασε ιατρική και φιλοσοφία και ασχολήθηκε νωρίς με την πολιτική, ο Ναπολέων άλλωστε και η επαναστατική αύρα που άφησε πίσω του δεν άφησαν ανεπηρέαστα τα αγαπημένα του Επτάνησα, αρχικά, και έπειτα την υπόλοιπη σκλάβα πατρίδα του. Ο Καποδίστριας παίζει ενεργό ρόλο στη πολιτική σκακιέρα. Επιτυχείς χειρισμοί, σύνεση, διπλωματία, ρεαλισμός χαρακτηρίζουν τον Ιωάννη Καποδίστρια, τα βήματα του οποίου τον οδηγούν στην αυλή του Τσάρου εκεί που συναντά την αγαπημένη του Ρωξάνδρα Στούρτζα, η οποία και ενστερνίζεται το όραμά του και τον βοηθά στον διπλωματικό, εκείνη τη στιγμή, αγώνα του για την Ελλάδα που όλο και οδεύει στην Επανάσταση του 1821.
     Τα χρόνια της Επανάστασης κυλούν όπως και το αίμα των επαναστατημένων... Σφαγή της Χίου και των Ψαρών, Σούλι και Μεσολόγγι μα και εμφύλιοι σπαραγμοί αφήνουν πίσω τους καμένη γη και εξαθλιωμένους ανθρώπους. Ο Καποδίστριας έρχεται στη ραγισμένη νεοσύστατη Ελλάδα το 1827 για να τη στήσει στα αδύναμα πόδια της.

Τετάρτη 5 Μαΐου 2021

Κορίτσι, Γυναίκα, Άλλο- Bernardine Evaristo

      Το <<Κορίτσι, γυναίκα, άλλο>> έχει αποσπάσει το βραβείο Booker για το 2019 ενώ η συγγραφέας του, η Bernardine Evaristo, είναι η πρώτη μαύρη συγγραφέας που έχει κατακτήσει το εν λόγω λογοτεχνικό βραβείο. Στις σελίδες του, η καταιγιστική γραφή της συγγραφέως μιλά, μέσω των δώδεκα ηρωίδων της, οι οποίες καλύπτουν κάθε ηλικία καθώς και διαφορετικά κοινωνικά- επαγγελματικά φάσματα της κοινωνίας (καθαρίστριες, ακαδημαϊκές, αγρότισσες, καριερίστες, κλπ), για την καταπίεση των γυναικών ανά τους αιώνες, τον σεξουαλικό προσανατολισμό, το ρατσισμό καθώς και τις φυλετικές διακρίσεις:
<<Εσείς δεν ζείτε στην κοινωνία με φυλετικές διακρίσεις από την οποία προέρχομαι εγώ, όπου δεν έχετε καθόλου δικαιώματα εσείς δεν έχετε έναν δεκαπεντάχρονο μικρότερο αδελφό που τον λέγανε Σάνι που τον βούτηξαν στην κηροζίνη πριν τον κρεμάσουν από ένα δέντρο και του βάλουν φωτιά, ενώ ήταν ακόμα ζωντανός, μπροστά σε χιλιάδες που ζητωκραύγαζαν, ένα αγόρι που το λέγανε Σάνι και που τη δολοφονία του από έναν όχλο τη φωτογράφισαν και την έστελναν σε όλη τη χώρα σαν να ήταν καρτ-ποστάλ επειδή οι άνθρωποι καμάρωναν τόσο πολύ που είχαν παρευρεθεί στο λιντσάρισμά του εσείς δεν ανακαλύψατε ότι η γυναίκα που φώναζε ότι την είχε βιάσει ο Σάνι γέννησε εννέα μήνες αργότερα ένα παιδί τόσο λευκό, που ακόμα και ο μπαμπάς της ήρθε στο σπίτι του μπαμπά σας για να ζητήσει συγγνώμη αυτοπροσώπως
εσείς δεν τα περάσατε όλα αυτά, έτσι δεν είναι;>>.