Οι Διαθήκες- Margaret Atwood

     Οι Διαθήκες της Margaret Atwood ύστερα από 35 χρόνια έρχονται για να συμπληρώσουν και να ολοκληρώσουν την δυστοπική Ιστορία της Θεραπαινίδας (η ΒιβλιοΑναφορά μου ΕΔΩ) που πρωτοκυκλοφόρησε στην Ελλάδα από τις εκδόσεις ΕΣΤΙΑ το 1989. Οι Διαθήκες κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ψυχογιός σε εξαιρετική μετάφραση Αύγουστου Κορτώ έχοντας στις αποσκευές τις το Βραβείο BOOKER για το 2019.

     Στο νέο πολυσέλιδο δυστοπικό μυθιστόρημα της, η Atwood με γλαφυρό και καταιγιστικό λόγο μας μεταφέρει στη Γαλαάδ, εκεί όπου 15 χρόνια μετά από όσα μας διηγήθηκε στην Ιστορία της Θεραπαινίδας, η παρακμή και η επικείμενη καταστροφή της κάνουν τον αναγνώστη να διαβάζει το κείμενο με αμείωτο ενδιαφέρον και προσμονή. Αφηγηματικά η συγγραφέας χωρίζει το κείμενο σε τρεις αφηγητές που μέσα από τις Διαθήκες τους, τις παρακαταθήκες τους παρακολουθούμε την δημιουργία, το απόγειο και την κατάρρευση της ολοκληρωτικής- θεοκρατικής Γαλαάδ.

     Έτσι η Θεία Λίντια, που την είχαμε συναντήσει και στο προηγούμενο βιβλίο, γράφει σε ένα ιδιόχειρο το ρόλο και τη θέση της στο καθεστώς μέσα από το οποίο δίνονται λεπτομέρειες της εγκαθίδρυσής του και της επιβολής του μιας και η ηρωίδα είναι απ' τις λίγες γυναίκες που κατέχει αξίωμα στο θεοκρατικό κράτος ούσα πρωτεργάτης. Σ' αυτό το ιδιόχειρο όμως θα καταγράψει και τα κακώς κείμενα, τα οποία αποκαλύπτουν το σαθρό οικοδόμημα του εν λόγω καθεστώτος και γενικότερα τέτοιων φαλοκρατικών, απόλυτων και δογματικών καθεστώτων.

     Επόμενες αφηγήτριες οι νεαρές Άγκνες και η Ντέζι. Δυο συνομήλικα κορίτσια με τόσο όμως διαφορετικές προσωπικότητες: Η Άγκνες είναι μια νεαρή, μεγαλωμένη και γαλουχημένη στη κοινωνία της Γαλαάδ χωρίς βούληση και αμφισβήτηση των τεκταινόμενων προορισμένη μόνο να κάνει έναν γάμο και να τεκνοποιήσει όπως όλες άλλωστε οι γυναίκες της Δημοκρατίας της Γαλαάδ, και η Ντέζι, η οποία ζει στον Καναδά εκεί που υποδέχονται τις δραπέτισσες της Γαλαάδ που φυγαδεύει ένα παράνομο δίκτυο, και που ο λόγος της, οι απόψεις και οι ενέργειές της είναι αυτές που θα πυροδοτήσουν την αρχή του τέλους του καθεστώτος της Γαλαάδ...

Κατά Ιωάννη - Σπύρος Πετρουλάκης

     Στα Χανιά του 20ου αιώνα ο Ιωάννης, ο νέος ήρωας του Σπύρου Πετρουλάκη, ζει με την εκ γενετής αναπηρία του να τον στιγματίζει και να τον περιθωριοποιεί ακόμα και από άτομα της ίδιας του της οικογένειας όπως λόγου χάρη της μητέρας του, μιας σκληρής προσωπικότητας που δε διστάζει να φυλακίσει και να κακοποιήσει το ίδιο της το σπλάχνο καθώς τον θεωρούσε μίασμα της φύσης και υποδιαιστερο. Μόνη διέξοδο στην κατατρεγμένη του ζωή η Τέχνη, η ζωγραφική, που μέσω αυτής η ψυχή του γαληνεύει και ταξιδεύει ελεύθερη και απαλλαγμένη από τα επίγεια. Ο έρωτας στο πρόσωπο μιας νεαρής Μουσουλμάνας θα ολοκληρώσει το "ατελές" κορμί του και κυρίως την ψυχή του...

      Στα Χανιά του τώρα και στη μονή της Παναγίας της Ακρωτηριανής, σε αυτό το σημείο να αναφέρω πως οι περιγραφές του τόπου είναι από τις πιο επιβλητικές, παραστατικές και μεταδοτικές στιγμές του κειμένου μιας και η άγρια ομορφιά της κρητικής γης αποτυπώνεται στο χαρτί έντεχνα, ο συντηρητής έργων τέχνης Σταύρος Βεργάκης αναλαμβάνει την συντήρηση των εικόνων τη μονής... ανάμεσα σ' αυτές και μίας εικόνας, η οποία αγγίζει τα όρια της βλασφημίας καθώς ο δημιουργός δεν ακολούθησε τους κανόνες της αγιογραφίας απεικονίζοντας την Παναγιά με τρόπο αιρετικό. Όσο περνούν οι μέρες και οι εργασίες της συντήρησης προχωρούν, ο Σταυρός Βεργάκης φέρνει σιγά σιγά στο φως την ιστορία που κρύβεται κάτω από το εικόνισμα, μια ιστορία γεμάτη πόνο, πάθος και σπαραγμό. Ποιος είναι όμως ο δημιουργός της; Μ' αυτό το ερώτημα ο Σταυρός φτάνει ως τη Σμύρνη και το παρόν ενώνεται με το παρελθόν, η ιστορική ανάδρομη με τη μύθοπλασία...

     Στο "Κατά Ιωάννη" του Σπύρου Πετρουλάκη ο αναγνώστης ανταμώνει έναν ήρωα που τον συμπονά, τον αφουγκράζεται, νιώθει και βιώνει μαζί του τον κοινωνικό ρατσισμό και την ενδοοικογενειακή κακοποίηση που υφίσταται με όλο του το είναι. Ανταμώνει όμως και θύτες που τον θυμώνουν, τον προβληματίζουν και που λερώνουν έννοιες και ρόλους και πιο συγκεκριμένα αυτόν της μάνας...