Οι κόρες της Ελλάδας 3: Η κάθαρση- Φιλομήλα Λαπατά

     Η Κάθαρση, το τρίτο και τελευταία βιβλίο της λογοτεχνικής σειράς Οι κόρες της Ελλάδας κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Ψυχογιός ολοκληρώνοντας το μωσαϊκό των ηρώων μα και της ίδιας της Ιστoρίας της Ελλάδας και της πρωτεύουσάς της, της Αθήνας, με τρόπο λυτρωτικό, ταξιδιάρικο και κυρίως λογοτεχνικό.

     Η πένα της αγαπημένης συγγραφέως Φιλομήλα Λαπατά αποτύπωσε άψογα -άραγε φτάνει το εν λόγω επίρρημα για να εκφράσω το θαυμασμό μου για την γραφή της συγγραφέως;- στις σελίδες του αυτοτελούς μυθιστορήματος Η Κάθαρση την Αθήνα της τελευταίας εικοσαετίας του 19ου αιώνα με τις κοινωνικές και πολιτικές αλλαγές της, τα ήθη και τα έθιμά της, τα γραφικά πρόσωπα της Πλάκας και τα ξεχασμένα πλέον επαγγέλματά της, τα μνημεία και τα νέα κτήρια της να είναι αυτά, που αποκαλύπτουν στον αναγνώστη την ηθογραφία/τοπογραφία της εποχής και που, εντέλει, τον παρασύρουν νοερά σε μια άλλη εποχή, σε μια άλλη Αθήνα.

     Το 1882 ο Φοίβος Νεγρεπόντης, αξιωματικός της Αστυνομίας Αθηνών, υπόσχεται στον ετοιμοθάνατο θείο του πως θα εξιχνιάσει αυτός την μοναδική υπόθεση που δεν είχε καταφέρει να επιλύσει και που τον βασάνιζε μέχρι και το τέλος της ζωής του: τη δολοφονία της ιερόδουλης των Αθηνών. Λίγο καιρό μετά, η υπόθεση βγαίνει από το αρχείο, το μέγαρο Βαρβαρέσων, Δούκα και Βογιατζόγλου ανοίγει την πόρτα του στον επίμονο αξιωματικό μιας και είναι το κοντινότερο κτήριο στον τόπο του εγκλήματος και μαζί του πρόσωπα: Λέγκω, Οδύσσεια, Ομέρ….,

Αυγή, Το θαμμένο τετράδιο - Σπύρος Πετρουλάκης

     Μετά την παρουσίαση του νέου βιβλίου του Σπύρου Πετρουλάκη στη Δανειστική Βιβλιοθήκη του Π.Σ. Εξαμιλίων (δείτε την εδώ ) στις 22 Απριλίου 2024,  δε θα μπορούσα να μην επιλέξω για ανάγνωση το Αυγή- Το θαμμένο τετράδιο μιας και η παρουσίαση καθώς και όσα ακούστηκαν σ' αυτή κέντρισαν το ενδιαφέρον μου.

     Στο Αυγή - Το θαμμένο τετράδιο, ο συγγραφέας καταπιάνεται με μια από τις πιο σκοτεινές και αιματοβαμμένες σελίδες της σύγχρονής μας Ιστορίας, αυτή του Εμφυλίου. Με σεβασμό και αντικειμενικότητα χωρίς να τοποθετείται υπερ ή κατά κάποιου από τους εμπλεκόμενους της εμφύλιας διαμάχης ξεδιπλώνει την ιστορία του και αποκαλύπτει, συν της άλλης, λεπτομέρειες που κρατούν το ενδιαφέρον αμείωτο.

     Κεντρικό πρόσωπο η Αυγή, μια νεαρή αντάρτισσα που έρχεται αντιμέτωπη με την Ιστορία, τις Ιδέες, τα πάθη και τον έρωτα, καταστάσεις που, εν τέλει, την οδηγούν στο Παλαιό Τρίκερι Μαγνησίας, στον τόπο εξορίας 5.000 γυναικών, εκεί που οι άθλιες συνθήκες, οι βασανισμοί των δήμιων και η εξαθλίωση των κρατουμένων γράφουν τη μετεμφυλιακή Ιστορία. Η Αυγή θα περάσει μέσα από την Κατοχή, την Αντίσταση και τον Εμφύλιο για να βρεθεί το 1949 εξόριστη μαζί με άλλες σπουδαίες και άψογα σκιαγραφημένες, απο την πένα του συγγραφέα, γυναίκες, όπως η αγαπημένη μου Μαρία, με τις ιστορίες της καθεμιάς από αυτές να συνθέτουν το μωσαϊκό της μυθοπλασίας.

Παλιές και νέες χώρες - Ισίδωρος Ζουργός

     Ο Ισίδωρος Ζουργός είναι, για εμένα, ένας ξεχωριστός συγγραφέας που πάντα απολαμβάνω τα μυθιστορήματά του, μιας και η πένα του με τις λέξεις τις γεμάτες πλαστικότητα, με αιχμαλωτίζει στην ανάγνωση. Περιγραφές, εικόνες και ατμόσφαιρα χτίζουν κόσμους που σεργιανάς ανενόχλητα κρατώντας από το χέρι τον εκάστοτε ήρωά του.

       Έναν τέτοιο ήρωα, τη Λεύκα Κηρομάνου, πιάνουμε από το χέρι κι αρχίζουμε το σεργιάνι στις «Παλιές και νέες χώρες». Αθήνα, Ερμούπολη και Θεσσαλονίκη του 19ου αιώνα ζωντανεύουν μπρος στα μάτια του αναγνώστη αποκαλύπτοντας μυστικά, συνθήκες και εποχές. Η Λεύκα γράφει την ιστορία της και είναι το γραπτό της ένα ντόμινο εξελίξεων και εναλλαγών που παρασύρει και σε φέρνει μπροστά, μεταξύ άλλων, σε βεγγέρες αστών όπου η ξεδιάντροπη στάση τους καθρεφτίζει τις κοινωνικές ανισότητες, σε εμπορικές και τοκογλυφικές συναλλαγές, σε μυστικά καλά κρυμμένα καθώς και σε ανθρώπους αντιφατικούς, άλλους κυριευμένους από την εξουσία του χρήματος και άλλους αγνούς και ονειροπόλους που αγγίζουν με την στάση τους και την βαθιά φιλοσοφημένη τους σκέψη.

      Η δυναμική Λεύκα θα συναντήσει έναν τέτοιο ονειροπόλο, τον Μιχαήλ, θα τον ερωτευτεί και, μια από τις πιο ιδιόρρυθμες και πρωτότυπες λογοτεχνικές σχέσεις, θα ξεδιπλωθεί στις σελίδες του μυθιστορήματος. Οι δυο τους, με αφετηρία ένα κακόγουστο αστείο, θα συμπορευτούν και συγχρόνως θα μας ταξιδέψουν στην Αθήνα της μπελ εποκ εκεί όπου η νωθρή πρωτεύουσα καλύπτει πίσω από ψηλές μάντρες πλουσιόσπιτων μυστικά, στην Ερμούπολη του εμπορίου καθώς και στην πολυεθνική Θεσσαλονίκη όπου εργάτες διεκδικούν και η Ιστορία, ύστερα από αιματηρούς αγώνες, την απελευθερώνει και την κατατάσσει, μαζί με άλλες, στις νέες χώρες της νεοσύστατης Ελλάδας...