Σάββατο 29 Φεβρουαρίου 2020

Ο σελιδοδείκτης των ΒιβλιοΑναφορών σταματά...

στις σελίδες 368-369 του ιστορικού μυθιστορήματος του Δημήτρη Βαρβαρήγου «Πίστη και Περηφάνια»!
Πρόκειται για ένα απόσπασμα το οποίο με πόνεσε, με σόκαρε και με συγκίνησε βαθιά καθώς η ηρωίδα μάχεται με όπλο την πίστη και την περηφάνια απέναντι στον λιμό της κατοχικής Αθήνας και στην εξαθλίωση που φέρει... Εξαθλίωση σώματος και ψυχής...

Φωτογραφία Δημήτρη Χαρισιάδη.
Φωτογράφισε τους Αθηναίους με φανερά 

τα σημάδια της πείνας και της κακουχίας, 
σκοπός του ήταν η διοχέτευση αυτού
του υλικού στο εξωτερικό, ώστε να επισπευστεί 
η χορήγηση επισιτιστικής βοήθειας.
Φωτογραφικό Αρχείο Μουσείου Μπενάκη.
Πηγή: www.lifo.gr

     Η μελαγχολία έχει αντικαταστήσει το χαμόγελο. Δεν υπήρχε χώρος για όνειρα στη φρικτή επικράτεια του φόβου όπου ζούσαμε. Είχα καιρό να δω άνθρωπο να χαμογελάει. Γι’ αυτό απόρησα όταν είδα τη μάνα μου, που πάντα έκλαιγε, να  χαμογελάει. 
       «Μαμά, είσαι  καλά;», τη ρώτησα. 
      «Απορείς, κόρη μου, που χαμογελάω... Έμαθα ότι πίσω από το στρατόπεδο των χτικιάρηδων στο Ρουφ, οι Έλληνες μάγειροι που καθαρίζουν πατάτες πετάνε τα φλούδια έξω από την μάντρα και τα μαζεύει ο κόσμος... πρέπει να πάω...» 
     Μιλούσε και συγχρόνως με βιαστικές κινήσεις τυλίχτηκε με το αραιοπλεγμένο σάλι, δεν είχε κάτι πιο χοντρό. Ήταν νηστική τρεις μέρες, μα η ελπίδα ότι κάτι θα έφερνε να φάμε της έβαζε φτερά στα πόδια.
         «Να έρθω μαζί σου;»
     «Όχι μείνε με τα μικρά», απάντησε και χάθηκε από τα μάτια μου.
      Σαν πλησίασε τη μάντρα του στρατοπέδου, είδε μερικές δεκάδες ανθρώπους, άλλοι να περιμένουν κι άλλοι να σπρώχνονται με μανία για να πάρουν καλή θέση κοντά στη μάντρα και να προλάβουν ν’αρπάξουν καμιά πατατόφλουδα.
      Η Αθηνά λυπήθηκε που έβλεπε την κατάντια και την απογοήτευση των ανθρώπων, που γίνονταν άγρια θεριά για μια πατατόφλουδα. Καθώς κουνούσε το κεφάλι της με απογοήτευση, η ματιά της έπεσε στην Ακρόπολη, που αιώνες τώρα έμενε περήφανη να μαρτυρά την παλαιότερη δόξα της. Και τώρα η πείνα που είχε σκορπίσει η μπότα του κατακτητή είχε φέρει την εξαθλίωση, την αβεβαιότητα και το θάνατο ενός περήφανου λαού, μαζί και του λαμπρού πολιτισμού του. 
      Φωνές σταμάτησαν τις σκέψεις της. Κοίταξε δυο γυναίκες που μαλλιοτραβιούνταν για ένα φλούδι.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Τον χειμώνα του '41-42, υπολογίζεται ότι 100.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από το λιμό και το ψύχος στην Αθήνα και στην υπόλοιπη Ελλάδα, ενώ σε ολόκληρη την τετράχρονη Κατοχή πέθαναν περίπου 300.000 Έλληνες από πείνα, αβιταμίνωση και επιδημίες.


Δήμητρα Κωλέτη

Σάββατο 22 Φεβρουαρίου 2020

Πάντα θα σ' αγαπώ, παππού! - Πηγή Γρύλλη


     «Πάντα θα σ’αγαπώ, παππού!» υπόσχεται όχι μόνο με το λόγο αλλά κυρίως με τις αθώες και τρυφερές πράξεις του ο μικρός Νικόλας, ο ήρωας του ομότιτλου βιβλίου της Πηγής Γρύλλη το οποίου και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΣΑΪΤΗΣ.

      Ο παππούς και ο εγγονός της τρυφερής αυτής ιστορίας περνούν πολλές ώρες μαζί. Ο παππούς διαβάζει στον Νικόλα του παραμύθια με τόση παραστατικότητα, παίζει μαζί του σαν μικρό παιδί μαξιλαροπόλεμο και τον διδάσκει με υπομονή και κέφι βιολί μιας και κάποτε ήταν σπουδαίος βιολονίστας.
     Το τελευταίο όμως διάστημα ο παππούς έχει αλλάξει...
Ξεχνάει το όνομα του μικρού μας ήρωα, αν θέλει κάτι από αυτόν τον φωνάζει λεβέντη. Είναι νευρικός, απότομος και αγχωμένος. Κι όσο για το βιολί πλέον οι μελωδίες που παράγει με το δοξάρι του είναι γεμάτες φάλτσα.
     Όλη αυτή η αλλαγή του αγαπημένου του παππού στεναχωρεί και προβληματίζει τον Νικόλα. Δεν είναι ο παππούς που ήξερε...
     Η μαμά του Νικόλα θα του εξηγήσει πως ο παππούς είναι άρρωστος και πως το φάρμακο για την αρρώστιά του είναι σύμφωνα με τον παραλλαγμένο στίχο του τραγουδιού που σιγοτραγουδά ο μπαμπάς στο πιάνο:

«Σ’ αγαπώ γιατί είσαι ωραίος,
σ’ αγαπώ γιατί είσ’ εσύ.
Κι ό,τι δεν μπορεί ο νους μας,
η ΑΓΑΠΗ το μπορεί!»

     Οι ρόλοι αλλάζουν.Ο παππούς χρειάζεται την φροντίδα όλων. Τι θα κάνει ο Νικόλας;

Σάββατο 15 Φεβρουαρίου 2020

Συζητώντας με τη συγγραφέα Γιώτα Αλεξάνδρου!


     Η αγαπημένη συγγραφέας παιδικών βιβλίων Γιώτα Αλεξάνδρου απαντά στο ερωτηματολόγιο των ΒιβλιοΑναφορών και μεταξύ άλλων μας συστήνει τον κόσμο του νέου της βιβλίου που κυκλοφορεί από την ΕλληνοΕκδοτική, «Όταν παίζαμε για τη νίκη, Καραγκιόζη μου»!
     Θα ήθελα να την ευχαριστήσω θερμά που διέθεσε τον πολύτιμο χρόνο της ώστε να πργματοποιηθεί η παρούσα συνέντευξη. Για εμένα είναι μεγάλη χαρά και τιμή! 
       Διαβάστε την...

1. Πρόσφατα το νέο σας πόνημα, το «Όταν παίζαμε για τη νίκη, Καραγκιόζη μου», απέκτησε μια θέση στις προθήκες των βιβλιοπωλείων! Αφού σας ευχηθώ να είναι καλοτάξιδο, θα σας ζητήσω να μας συστήσετε τους ήρωές του.

Αφηγητής της ιστορίας είναι ο Λευτέρης, γιος καραγκιοζοπαίχτη, που γίνεται δώδεκα ετών τη μέρα που η Ελλάδα αμυνόμενη εισέρχεται στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο πατέρας του φεύγει για το Μέτωπο παίρνοντας μαζί του τη φιγούρα του Καραγκιόζη. Θα επιστρέψει μετά από έξι μήνες, νικητής και νικημένος,  στην Αθήνα της γερμανικής κατοχής, για να αρχίσει πάλι τις παραστάσεις παρέα με τον γιο του. Μέσα από την αφήγηση του Λευτέρη παρακολουθούμε τη ζωή της οικογένειάς του εκείνη τη δύσκολη για τη χώρα μας τετραετία και παράλληλα περνούν από μπροστά μας τα βασικά ιστορικά γεγονότα εκείνης της περιόδου.

2. Με ποιο ερέθισμα γεννήθηκε στο νου σας την ιστορία του νέου σας βιβλίου;

Είχα πάντα ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον στη συγκεκριμένη ιστορική περίοδο και έτσι κάποια στιγμή γεννήθηκε ασυνείδητα η επιθυμία να γράψω γι’ αυτήν.

3. Οι ήρωες του βιβλίου σας διατρέχουν την Ιστορία αφού τοποθετούνται στο 1940 και στην κήρυξη του πολέμου στην χώρα μας. Μέσα από την ιστορία τους η Ιστορία γίνεται κτήμα των μικρών αναγνωστών. Εκτός από το πληροφοριακό κομμάτι που θα συναντήσουν, τι άλλο θα αποκομίσουν  διαβάζοντας το «Όταν παίζαμε για τη νίκη, Καραγκιόζη μου»; Γενικότερα, τι προσφέρει η παραμυθία στους αναγνώστες, (μικρούς και μεγάλους);

Πρόθεσή μου δεν ήταν απλά να παραθέσω τα ιστορικά γεγονότα μέσα από μια ιστορία αλλά να μεταφέρω την ατμόσφαιρα και το κλίμα της περιόδου εκείνης και έμμεσα να αναφερθώ στον σημαντικό ρόλο που έπαιξαν οι τέχνες στην εμψύχωση του ταλανισμένου λαού προσφέροντας ψυχαγωγία και ταυτόχρονα λειτουργώντας και ως μορφή αντίστασης ενάντια στον εχθρό.
Η παραμυθία λειτουργεί θεραπευτικά για όλες τις ηλικίες. Μέσα από την ταύτιση με τον ήρωα, ακολουθούμε τη συναισθηματική διαδρομή του, συμπάσχουμε, αγωνιζόμαστε μαζί του κι ελπίζουμε ότι θα βγούμε κι εμείς νικητές στο τέλος, όπως εκείνος, παρά τις όποιες απώλειες.

Παρασκευή 14 Φεβρουαρίου 2020

Το τραγούδι του Αχιλλέα - Madeline Miller

     Η Madeline Miller στο Τραγούδι του Αχιλλέα το οποίο και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΔΙΟΠΤΡΑ δίνει τον λόγο στον Πάτροκλο, στον σύντροφο στη μάχη και στη ζωή του Αχιλλέα, όπου σε πρωτοπρόσωπη αφήγηση μας παρουσιάζει με λυρισμό και κινηματογραφική χροιά λεπτομέρειες από την κοινή τους πορεία. Η συγγραφέας, όπως αναφέρει στον επίλογο είναι λάτρης της ελληνικής μυθολογίας και ως τέτοια χειρίζεται τους μύθους με δεξιοτεχνία αληθοφάνεια και σεβασμό. 

    Η αφήγηση ξεκινά με τον Πάτροκλο να μας μιλά για την παιδική του ηλικία, για τον λόγο που εξορίστηκε από την πατρίδα του και βρέθηκε τελικά στην Φθία και στο παλάτι του Πηλέα. Ακολουθεί η γνωριμία του με τον Αχιλλέα, η ερωτική έλξη, η εκπαίδευση στο βουνό των Κενταύρων, το κάλεσμα στην εκστρατεία της Τροίας, η εγκατάσταση των Μυρμιδόνων και των υπόλοιπων Ελλήνων στα παράλια της και οι δεκαετείς εχθροπραξίες με τις περιγραφές των μαχών και της διαμάχης του Αχιλλέα με τον Αγαμέμνονα να απογειώνουν το συγγραφικό επίτευγμα της συγγραφέως.

      Αν και γνωρίζω τον Μύθο του Αχιλλέα διαβάζοντας «Το τραγούδι του Αχιλλέα» θυμήθηκα πολλές λεπτομέρειες του: την θυσία της Ιφιγένειας στην Αυλίδα όπου για εμένα είναι από τις πιο έντονες περιγραφές που μας χάρισε η συγγραφέας, την ικεσία του Πριάμου ενώ έμαθα άλλες τόσες: η συγκινητική προσπάθειες της Θέτιδος, της μητέρας του Αχιλλέα, να κρύψει τον γιο της προκειμένου να μην πάει στον πόλεμο της Τροίας άρα και στο θάνατο, σύμφωνα με την προφητεία. Μ’ άρεσε πολύ το γεγονός πως η συγγραφέας παρουσιάζει την ανθρώπινη διάσταση των μυθικών ηρώων κάτι που κάνει το κείμενο σύγχρονο βοηθώντας παράλληλα τον αναγνώστη να βιώσει και να συναισθανθεί τον ψυχικό τους κόσμο. 

     «Το τραγούδι του Αχιλλέα» της Madeline Miller είναι ένα ευκολοδιάβαστο, ρομαντικό, τρυφερό και επικό βιβλίο που σας το συστήνω για ανάγνωση. 

Βαθμολογία 5/5
Στοιχεία Βιβλίου: 
Τίτλος: Το τραγούδι του Αχιλλέα
Συγγραφέας: Madeline Miller
Μετάφραση: Αναστασία Καλιόντζη
Εκδ.: ΔΙΟΠΤΡΑ
Ημερ.Εκδ.: 11/11/2015
Σελ.: 494

Δήμητρα Κωλέτη

Κυριακή 9 Φεβρουαρίου 2020

Η παρέα των έξι που έγιναν οκτώ-Νικόλας Ανδρικόπουλος

     
     Αν αναζητάτε ένα βιβλίο στο οποίο να πρωταγωνιστεί η δύναμη των Τεχνών και το πώς αυτές τελικά διαμορφώνουν και ομορφαίνουν την ψυχοσύνθεση και την ζωή του ανθρώπου αντίστοιχα τότε το εικονογραφημένο παραμύθι του Νικόλα Ανδρικόπουλου, «Η παρέα των έξι που έγιναν οκτώ», είναι το κατάλληλο ανάγνωσμα μιας και η ιστορία του θα σας συστήσει τον κόσμο των Τεχνών με τρόπο εμπνευσμένο και τόσο παραμυθένιο. 
     Η πένα του συγγραφέα προσωποποιεί τις Τέχνες επιλέγοντας για την καθεμιά έναν χαρακτηριστικό και άξιο εκπρόσωπό της ο οποίος όπως στην πραγματικότητα έτσι και μέσα στο κείμενο έχει σκοπό να διαδώσει την τέχνη του και τα μυστικά της ώστε να γίνει μέσω αυτής καλύτερος και ομορφότερος ο κόσμος μας. 

    Η παρέα των Τεχνών ξεκινά με τον καθένα από τους ήρωες να αφήνει την χώρα του και να αναζητά άλλη προκειμένου να μεταλαμπαδεύσει τις ομορφιές της Τέχνης που υπηρετεί. Έτσι ο Φράνσις, ο πρώτος της παρέας, αφήνει τη χώρα του, τη χώρα της Ζωγραφικής και περιπλανιέται στον κόσμο. Λίγο αργότερα στο διάβα του συναντά τον Κλωντ που έρχεται από την χώρα της Μουσικής και που τελικά έχει κι αυτός τον ίδιο σκοπό με τον Φράνσις: να κάνουν με την Τέχνη τους τον κόσμο καλύτερο! 
     Οι δύο ήρωες συνεχίζουν την αναζήτηση ακολουθώντας διαφορετικά μονοπάτια με τον Κλωντ να φτάνει στην χώρα της Λογοτεχνίας και να συναντά τον Αλέξανδρο, ο οποίος του μιλά για την όμορφη χώρα του και για την επιθυμία του να κάνει με μέσο τις Λέξεις τον κόσμο καλύτερο... Όπως διαπιστώνετε ο Κλωντ και ο Αλέξανδρος έχουν κοινό σκοπό κι έτσι συντρόφια πλέον συνεχίζουν την περιπλάνηση τους. 
     Κάποια στιγμή μπαίνουν σε μια παράξενη χώρα, σε μια χώρα που όλα είναι γκρίζα. Οι άνθρωποί της γκρίζοι κι αυτοί. Μοιάζουν με μαριονέτες. Το μόνο που κάνουν είναι να μιμούνται τις κινήσεις των μικροσκοπικών πλασμάτων που είναι μέσα στο κουτί που κρέμεται από το λαιμό τους... (Μοιάζει ουτοπική; Θα έλεγα πως όχι. Δε σας θυμίζει τις σύγχρονες κοινωνίες και τους ανθρώπους ...; Με τις οθόνες κολλημένες στα πρόσωπά μας να δεχόμαστε χωρίς κριτική σκέψη ότι αυτές εκπέμπουν...;)