Πέμπτη 29 Οκτωβρίου 2015

Το λουλούδι της λίμνης - Γιάννης & Μαρίνα Αλεξάνδρου

       Η πρώτη μου αναγνωστική επαφή με το συγγραφικό δίδυμο των Γιάννη & Μαρίνα Αλεξάνδρου γίνεται με το παρόν βιβλίο. «Το λουλούδι της λίμνης» είναι ένα όμορφο και ευκολοδιάβαστο βιβλίο, στο οποίο η υπόθεση και οι δυο κεντρικές ηρωίδες του τοποθετούνται με τρόπο, μάλιστα, έντεχνο και αρμονικό, σε δυο τόσο μακρινές και διαφορετικές μεταξύ τους εποχές, σ’ αυτή, δηλαδή, του 19ου αιώνα με πρωταγωνιστή τον Αλή πασά των Ιωαννίνων και στο 2005 όπου η ηρωίδα μας, η Στέλλα, μπλέκεται σε μια περιπέτεια που το παρελθόν, η Ιστορία και ένας φιλάργυρος άντρας την κατατρέχουν και την παρασύρουν σε σκοτεινά μονοπάτια.
         Η ιστορία θα ξεκινήσει με την Στέλλα στα Γιάννενα του 2005. Εκεί η νεαρή επιχειρηματίας μας αναγκάζεται, λόγο οικονομικής κρίσης, να κλείσει το μαγαζί με τα γιαννιώτικα ασημικά που κληρονόμησε από τον παππού της και να πουλήσει, για βιοποριστικούς λόγους, όσο όσο κάποια απ’ τα κομμάτια του μαγαζιού. Ανάμεσα σ’ αυτά βρίσκεται και το οικογενειακό κειμήλιο, ένας δίσκος, στον οποίο απεικονίζεται η σκηνή της βαρκάδας του Αλή Πασά με τρεις από τις οδαλίσκες του. Σ’ αυτό το σημείο οι συγγραφείς ζωντανεύουν την σκηνή του δίσκου παρουσιάζοντάς μας τις ιστορίες των τριών οδαλίσκων: της χριστιανής Μαρίας, της εβραιοπούλας Ραχήλ και της μουσουλμάνας Γιασμίν. 
         Η μοίρα των τριών αυτών όμορφων κοριτσιών είναι πανομοιότυπη μ’ αυτή των υπόλοιπων κοριτσιών του χαρεμιού: αρπαγή, στέρηση ελευθερίας, σκλάβες στις ακόρεστες ερωτικές επιθυμίες του αφέντη. Αυτό όμως που θα τις διαφοροποιήσει από τις υπόλοιπες δεν θα είναι άλλο από την κατάληξη τους…. Όταν ξεκινά η πολιορκία του Αλή από την Υψηλή Πύλη, ένας από τους φιλάργυρους Αγάδες της Αυλής επιλέγει τις τρεις οδαλίσκες για να του μεταφέρουν εκτός παλατιού ένα τμήμα από τον πλούτο του πασά. Ο Αγάς όμως στον δρόμο της φυγής θα χάσει την ζωή του και έτσι ο θησαυρός θα μείνει στα χέρια της ελεύθερης πλέον Μαρίας, της Ραχήλ και της Γιασμίν, οι οποίες και θα διεκδικήσουν μια αξιοπρεπή ζωή κάπου στην Ζυρίχη εκεί, δηλαδή, που ο αγοραστής του δίσκου θα οδηγήσει και την Στέλλα. Εκεί που η φιλαργυρία ενός άλλου άντρα θα την φέρει αντιμέτωπη με πολλές πολλές δυσκολίες…...

Σάββατο 24 Οκτωβρίου 2015

Η Καρδερίνα-Donna Tartt


     Στις σελίδες της Καρδερίνας, του τρίτου βιβλίου της Donna Tarrt, το οποίο μάλιστα έχει κερδίσει το λογοτεχνικό βραβείο Pulitzer το 2014, παρακολουθούμε σε πρωτοπρόσωπη αφήγηση την σκληρή και γεμάτη απώλειες, ναρκωτικά αλλά και τέχνη ζωή του Θίο Ντέκερ.

       Ο Θίο, κλεισμένος σε ένα ξενοδοχείο του Άμστενταμ, παραμονές Χριστουγέννων, μας μιλά για την ζωή του ξεκινώντας από την στιγμή που τον σημάδεψε και που έπαιξε καθοριστικό ρόλο για την διαμόρφωση της ψυχοσύνθεσης του, από την στιγμή δηλαδή που έμεινε ορφανός: Μετά από πολλές συμπτώσεις, ο δεκατριάχρονος Θίο και η μητέρα του επισκέπτονται το Μουσείο Τέχνης του Μανχάταν για να θαυμάσουν τους πίνακες Ολλανδών ζωγράφων που εκθέτονταν εκείνη την περίοδο. Μια θέση σ'αυτή την έκθεση κατείχε και ο αγαπημένος πίνακας της μητέρας του, η Καρδερίνα του Ολλανδού ζωγράφου Φαμπρίτσιου. Ο μικρός αυτός πίνακας, ο οποίος αποτελεί ένα από τα ελάχιστα διασωθέντα έργα του εν λόγω καλλιτέχνη (το εργαστήρι του καταστράφηκε το 1654) και που απεικονίζει μια μικρή αλησοδεμένη καρδερίνα, προκαλεί δέος και θαυμασμό στην μητέρα του Θίου και, όπως όλα δείχνουν, θα αποτελέσει και για την δική του ζωή σημείο αναφοράς για το παρόν αλλά κυρίως για το μέλλον του.
       Εκείνη, λοιπόν, την μέρα, την μέρα της επίσκεψης τους στο Μουσείο της Τέχνης, το Μουσείο θα δεχτεί μια αιματηρή τρομοκρατική επίθεση, στην οποία ο Θιο θα χάσει την αγαπημένη του μητέρα αλλά και την αθωότητά του. Όταν θα φύγει από την ετοιμόρροπη αίθουσα, στην οποία βρισκόταν την στιγμή της έκρηξης, θα πάρει μαζί του, εκτός από το δακτυλίδι που του εμπιστεύτηκε ένας ετοιμοθάνατος επισκέπτης, και τον πίνακα του Φαπρίτσιου. Ο πίνακας και το δαχτυλίδι... Δύο αντικείμενα που... θα αλλάξουν το ρου της Μοίρας του...

Δευτέρα 12 Οκτωβρίου 2015

Συζητώντας με τον συγγραφέα Θοδωρή Παπαθεοδώρου!

         Η πρώτη μου αναγνωστική επαφή με τον Θοδωρή Παπαθεοδώρου ήταν με την τετραλογία του «Οι κόρες της λησμονιάς». Μέχρι τότε οι γνώσεις μου για τον Εμφύλιο περιορίζονταν σ’ αυτές που μου παρείχε το σχολείο, γνώσεις δηλαδή τελείως επιφανειακές…. Στις σελίδες λοιπόν και των τεσσάρων αυτών βιβλίων ήρθα σε ουσιαστική επαφή με την Ιστορία του τόπου μου αλλά και με την πραγματική λογοτεχνία καθώς η πένα του Θοδωρή Παπαθεοδώρου μόνο ως γνήσια Λογοτεχνική πένα μπορεί να χαρακτηριστεί. Όποτε με ρωτούν για Ιστορικό μυθιστόρημα η τετραλογία για τον Εμφύλιο μου έρχεται πάντα πρώτη στο μυαλό, μιας και διαβάζοντας τα κείμενα της διδάχτηκα αμερόληπτα την Ιστορία, κατανόησα τα βαθύτερα αίτια της, συναισθάνθηκα τους ήρωες και έγινα αβίαστα κοινωνός των γεγονότων της σύγχρονης ελληνικής Ιστορίας…
        Με αφορμή την κυκλοφορία του νέου του βιβλίου με τίτλο «Ζωές του ανέμου», το οποίο και αποτελεί το δεύτερο και τελευταίο μέρος της πρόσφατης διλογίας του, ο αγαπημένος συγγραφέας Θοδωρής Παπαθεοδώρου, μου παραχώρησε την ακόλουθη συνέντευξη, κάτι που με γεμίζει χαρά και αποτελεί μέγιστη τιμή για τις ΒιβλιοΑναφορές και για εμένα προσωπικά. Οι «Ζωές του ανέμου» θα κυκλοφορήσουν στις αρχές του Νοεμβρίου και όλοι οι αναγνώστες ανυπομονούμε να διαβάσουμε την συνέχεια και ολοκλήρωση των ιστοριών της Άννας, του Σπύρου, του Λουκά και των υπόλοιπων ηρώων που συναντήσαμε στις σελίδες του πρώτου βιβλίου της διλογίας που τιτλοφορείται ως «Ζωές του φθινοπώρου». Μέχρι όμως να ανταμώσουμε ξανά τους ήρωες μας καθώς και την Ιστορία του τόπου μας, ας απολαύσουμε τις απαντήσεις που έδωσε ο συγγραφέας στο ερωτηματολόγιο των ΒιβλιοΑναφορών


1. Οι «Ζωές του ανέμου», το δεύτερο και τελευταίο μέρος της πρόσφατης διλογίας σας, κυκλοφορεί στις αρχές του Νοεμβρίου! Αφού σας ευχηθώ να είναι καλοτάξιδο, θα σας ζητήσω να μας το παρουσιάσετε με τον δικό σας τρόπο.

Σας ευχαριστώ για τις ευχές, αντεύχομαι από καρδιάς υγεία και δύναμη σε όλους. Νομίζω ότι μια αράδα από το οπισθόφυλλο επικεντρώνει επακριβώς στα δύο σημεία που ορίζουν ολόκληρο το βιβλίο: ένα μυθιστόρημα για τη μνήμη και την αγάπη. Οι Ζωές του Ανέμου είναι μία ιστορική και κοινωνική τοιχογραφία της ελληνικής κοινωνίας του 1967 τη χρονιά που ξεσπά η Χούντα στην πατρίδα μας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τους ανθρώπους: τους περιορισμούς, τις συλλήψεις, τα κυνηγητά, τις φυλακίσεις, τις εξορίες, τους βασανισμούς. Μα το μυθιστόρημα εστιάζει στις ζωές δύο ανθρώπων, στον Αλέκο και στην Άννα, φτερά στον άνεμο της Ιστορίας που σαρώνει τις ζωές τους, τις ισοπεδώνει, τις διαλύει. Η ζωή, το όραμα, ο αγώνας, η πίστη και η βαθιά τους αγάπη διαποτίζει όλες τις σελίδες του μυθιστορήματος. Και η μνήμη φυσικά, η μνήμη της εποχής και η μνήμη της αγάπης.

2. Ποιο ήταν εκείνο το ερέθισμα που έπλασε στο μυαλό σας την υπόθεση της διλογίας; 

Δεν υπάρχει συγκεκριμένο ερέθισμα, η δομή του μυθιστορήματος καθορίζει κάθε φορά την έκταση.

3. Στις σελίδες της διλογίας συναντάμε πολλά και διαφορετικά πρόσωπα. Ποιο από αυτά τα πρόσωπα, από αυτούς τους ήρωες είναι ο αγαπημένος σας; Και ποιος σας ‘’ταλαιπώρησε’’, είτε ψυχολογικά, αφού απείχε πολύ από τον δικό σας ψυχισμό, είτε τεχνικά, να τον αποτυπώσετε στο χαρτί;

Ασφαλώς η αγαπημένη μου είναι η Άννα, η κεντρική ηρωίδα. Τη διαπερνά μια αύρα αρχαίας τραγωδίας, πρόσωπο ιδεατό και ταυτόχρονα οικείο, είναι σύμβολο δύναμης και ευαισθησίας συνάμα. Δε με ταιλαιπώρησε κάποιο ιδιαίτερα. Είναι όλοι και όλες πρόσωπα πλασμένα με φροντίδα πολύ πριν αρχίσουν να ζουν στις αράδες του βιβλίου.

4. Στην τετραλογία σας «Οι κόρες της λησμονιάς» μας παρουσιάσατε, μέσα από τα μάτια των μανάδων, μία από τις μελανότερες σελίδες της σύγχρονης Ιστορίας μας, την εμφύλια σύρραξη. Πιστεύετε πως οι Έλληνες έχουν διδαχθεί από τα λάθη του Εμφυλίου ή παρατηρείτε σήμερα συμπεριφορές που μπορεί να μας οδηγήσουν κάποτε σε παρόμοια μονοπάτια;

Δεν έχουν διδαχθεί από τον Εμφύλιο γιατί πολύ απλά δεν τον διδάχθηκαν. Στα σχολεία ούτε λόγος, δεν ξέρω γιατί, δεν ξέρω τι στρεβλή οπτική είναι αυτή, από πότε είναι κακό να διδάσκονται τα λάθη όταν είναι τοις πάση γνωστό πως και αυτά με τη σειρά τους μας διδάσκουν; Αυτή η πλήρης απουσία και η απόλυτη σιωπή της επίσημης πολιτείας στο συγκεκριμένο, πλέον τραγικό γεγονός της νεότερης Ιστορίας μας, ήταν ένας λόγος που αποφάσισα να αποτυπώσω λογοτεχνικά εκείνη τη μαύρη περίοδο.

Τετάρτη 7 Οκτωβρίου 2015

Ο λόφος με τα αγριολούλουδα-Kimberley Freeman

       «Ο λόφος με τα αγριολούλουδα» της Kimberley Freeman είναι ένα καλογραμμένο, συγκινητικό, ανθρώπινο και ευαίσθητο βιβλίο! Παρά τον όγκο του, το διάβασα σε σύντομο χρονικό διάστημα καθώς η ενδιαφέρουσα υπόθεσή του, οι καλοσχηματισμένοι ήρωές του και η ανατρεπτική, θα έλεγα, πλοκή του δεν μου επέτρεψαν να το αφήσω από τα χέρια ούτε στιγμή.
     Η υπόθεση του βιβλίου τοποθετείται από την συγγραφέα χρονικά σε δυο περιόδους, στο 1929, όπου αναφέρεται η ιστορία της Μπέιτι, και στο 2009, όπου η εγγονή της, η Έμα, μας αφηγείται σε πρώτο πρόσωπο την δική της ιστορία.
       Η Έμα, η αγαπημένη εγγονή της Μπέιτι, μετά το ατύχημα που της στέρησε την συνέχεια της καριέρας της στο μπαλέτο, αφήνει το Λονδίνο και επιστρέφει στο πατρικό της στην Αυστραλία. Εκεί η απρόσμενη κληρονομιά που δέχεται θα την οδηγήσει στην φάρμα που κάποτε διαχειριζόταν η γιαγιά της, στην φάρμα που το παρελθόν και τα οικογενειακά μυστικά φυλάσσονται καταχωνιασμένα εδώ και δεκαετίες περιμένοντας να βγουν στην επιφάνεια…. Η Έμα που έχει σκοπό να πουλήσει την φάρμα, το λόφο δηλαδή με τα αγριολούλουδα, μόλις φτάνει στο οίκημα επιδίδεται στον καθαρισμό του. Η γιαγιά της, βλέπετε, είχε την μανία να κρατά και να αποθηκεύει τα πάντα στο σπίτι της φάρμας. Κούτες, κούτες, κούτες…. Και μέσα σ’ αυτές τις κούτες βρίσκεται αποθηκευμένο και όλο το παρελθόν της Μπέιτι, όλα τα μυστικά και όλα τα συναισθήματα που κουβαλούσε καλά κρυμμένα μέσα της. Ανοίγοντας λοιπόν μία μία τις κούτες γυρίζει, μέσα από τα γράμματα της γιαγιάς της και τις κιτρινισμένες πλέον φωτογραφίες, στο 1929, εκεί δηλαδή που η Μπέιτι μένει έγκυος από τον Χένρι, τον παντρεμένο εραστή της, και διωγμένη από τους συντηρητικούς γονείς της αναγκάζεται να εγκαταλείψει μαζί με τον Χένρι την Γλασκόβη προκειμένου να φέρει στον κόσμο το παιδί τους. Στην Αυστραλία, στον νέο τόπο διαμονής, το ζευγάρι θα ζήσει φτωχικά, μιας και ο Χένρι δεν ξεχνά την παλιά του συνήθεια, αυτή της χαρτοπαιξίας, και με πολλές πολλές συγκρούσεις. Η Μπέιτι όμως αποφασίζει να σταθεί στα πόδια της και να διεκδικήσει, για χάρη της κόρης της Λούσι, μια ζωή αξιοπρεπής και χωρίς βία. Εγκαταλείπει τον Χένρι και με πολύ κόπο αλλά και τύχη αποκτά την φάρμα με τον λόφο των αγριολούλουδων….. Σ’ αυτή την φάρμα θα παλέψει με την επιβίωση, με τις κοινωνικές προκαταλήψεις της δεκαετίας του ’30 αλλά κυρίως με τον πόνο που θα νιώσει, όταν ο Χένρι και η νόμιμη σύζυγος του Μόλι θα προβούν στην σταδιακή και μεθοδευμένη απομάκρυνση της κόρης της Λούσι από το πλευρό της…. Σ’ αυτή την φάρμα όμως θα γνωρίσει και τον απόλυτο, μοναδικό έρωτα…. Ο Τσάρλι, ο Αβοριγίνας επιστάτη της, θα την γεμίσει με την αγάπη του, μια αγάπη που θα την ακολουθήσει στα επόμενα δύσκολα μονοπάτια της ζωής της, θα την ακολουθήσει έως το τέλος της….