Η αναζήτηση-Νίκος Θέμελης

     «Η αναζήτηση» του Νίκου Θέμελη είναι το πρώτο βιβλίο του συγγραφέα και σ’ αυτό μας παρουσιάζεται η πορεία του κεντρικού ήρωα, του Νίκου, που τοποθετείται χρονικά στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ου με τον ελληνισμό της Σμύρνης να πρωταγωνιστεί. Η ζωή του δίνεται μέσα από τις αφηγήσεις έξι διαφορετικών ανθρώπων, οι οποίες και δημιουργούν κομμάτι κομμάτι εντέλει το παζλ της ζωής του Νικολή-εφέντη. Αν και κάποιες αφηγήσεις τράβηξαν σε μάκρος κάνοντας την σύνδεση με τον ήρωα και την προηγούμενη αφήγηση να απέχει κατά πολύ, βρήκα εν τούτοις ιδιαίτερο και πρωτότυπο συγγραφικό τέχνασμα το να περνά η πορεία του ήρωα μέσα από το πρίσμα έξι διαφορετικών ανθρώπων. Οι αφηγήσεις των έξι αφηγητών (όλες πρωτοπρόσωπες), με την δική τους ξεχωριστή πορεία και αναζήτηση συνθέτουν ένα κείμενο που στην ουσία δεν έχει μόνο έναν ήρωα αλλά πολλούς περισσότερους. Η γλώσσα του κειμένου ήταν εξαιρετική, με περιγραφές που με έκαναν να κάνω εικόνα τα γραφόμενα του συγγραφέα και με ύφος που θύμιζε κάτι από πεζογράφο μιας περασμένης όμορφης εποχής.

     Η πρώτη αφήγηση ξεκινά με τον ίδιο τον Νίκο που μας μιλά για την παιδική του ηλικία και την ζωή του στα Ζαγόρια της Ηπείρου, εκεί δηλαδή που ο Νίκος μεγαλώνει απότομα μετά το φευγιό του πατέρα του και αναζητά την αλήθεια για τον κόσμο των μεγάλων. Εκεί που παίρνει την απόφαση να βγει στην στράτα και να αναζητήσει τις απαντήσεις μέσα από την δική του πορεία, η οποία ξεκινά στα δεκαεφτά του όπουβ μπαρκάρει κι αρχίσει το σεργιάνι στον κόσμο. Μα και στην ψυχή του.

     Στην συνέχεια την σκυτάλη της αφήγησης παίρνει ο Αρχιμάστορας, ο οποίος είχε συναντήσει τον Νίκο στα Ζαγόρια μιας και είχε χτίσει το πατρικό σπίτι της οικογένειας. Ο Αρχιμάστορας λοιπόν συναντά τον Νίκο μετά λίγα χρόνια αφότου μπάρκαρε τυχαία στην Μυτιλήνη που αναπτύσσεται εκείνη την περίοδο. Επαύλεις, εξοχικά, δημόσια κτήρια, χαμάμ και πέτρινα ελαιοτριβεία χτίζονται και αποτυπώνουν την ανάπτυξη και τον πλούτο του νησιού. Σ’ αυτό το νησί ο Νίκος θα δουλέψει μαζί με τον Αρχιμάστορα, θα γνωρίσει τον επόμενο αφηγητή, τον Βάιο, και θα αρχίσει να παρουσιάζει μέσα από τις πράξεις του τις όμορφες πτυχές που έχει ο χαρακτήρας του. Στο συγκεκριμένο κεφάλαιο η ενέργεια του να θάψει, μαζί με τους φίλους του, την πολιτιστική κληρονομία που απειλούνταν από την άγνοια και την απληστία των σύγχρονών του με συγκίνησε και μου θύμισε το χρέος που έχουμε απέναντι σ’ αυτήν.

     Κι ακολουθεί ο Βάιος –στην συγκεκριμένη αφήγηση ένιωσα αυτό που ανέφερα στην αρχή πως δηλαδή τράβηξε πολύ η αφήγηση και χάθηκε-ξεχάστηκε η σύνδεση και η πορεία του Νίκου- ο οποίος, μετά από συστάσεις, καλεί τον Νίκο στην Σμύρνη ώστε να τον βοηθήσει στην διαχείριση των επιχειρήσεων του πατέρα του, του Αντώνη-εφέντη που πλέον ανήμπορος δεν μπορεί να τις διαχειριστεί. Έτσι ο Νίκος μεταβαίνει στην πολυπολιτισμική Σμύρνη και η ζωή του ακολουθεί νέα μονοπάτια στα οποία αναζητώντας θα συναντήσει, εκτός από τους επόμενους αφηγητές, την αγάπη, την απόρριψη, την φιλία μα κυρίως το είναι του.

     Διαβάστε το!

     Ακολουθεί το 2ο βιβλίο της τριλογία «Η ανατροπή»!

Ξεχωριστό απόσπασμα (σελ.346): 

‘’... η δική μου μεγάλη ιδέα έχει πολύ μα πολύ πιο λίγους οπαδούς. Δεν έχει λάβαρα και σημαίες. Από κανέναν δεν ζητάει ιδιαίτερες θυσίες, μήτε κανείς είναι διατεθειμένος γι’ αυτήν να δώσει τη ζωή του. Θέλει όμως αγώνα, μόχθο, επιμονή κι υπομονή και μέχρι να καρπίσει θέλει χρόνο πολύ και τότε πάλι δεν είναι σίγουρο πόσοι θα την αγκαλιάσουν, ποια έθνη και ποιοι λαοί! Μα εγώ πιστεύω βαθιά πως αυτή είναι η Μεγάλη Ιδέα». Τον ρώτησα τότε ποιαν εννοούσε και μου απάντησε: «Μα την παιδεία. Όχι μόνο της ανάγνωσης, της γραφής, της γνώσης, αλλά και εκείνης που ανοίγει τα μυαλά και τα φωτίζει...Εκείνης που μπορεί να ενώσει την σκέψη των ανθρώπων, είτε ζουν εδώ, είτε στην άλλη άκρη του Αιγαίου, κι ακόμα πιο πέρα... Την παιδεία που θα ποτίζει σιγά σιγά για τον καθένα εκείνη την ελευθερία που του λείπει, θα του μάθει την ανοχή στους αλλόδοξους, το σεβασμό στο διαφορετικό. Την παιδεία που μπορεί να φτιάξει μια μεγάλη νέα κοινωνία που θα μας αγκαλιάζει, θα μας δυναμώνει και που η προκοπή μας δε θα εξαρτιέται από τις πράξεις ή τις αποφάσεις των ολίγων».

Βαθμολογία 4,5/5

Βιογραφία Συγγραφέως

Στοιχεία Βιβλίου: 

Τίτλος: Η Αναζήτηση

Συγγραφέας: Νίκος Θέμελης

Εκδ.: Κέδρος

Ημερ.Εκδ.: 1998

Σελ.:  422

Δήμητρα Κωλέτη