Σάββατο 15 Νοεμβρίου 2025

Γη της πικραμένης Παναγιάς -Θοδωρής Παπαθεοδώρου

     Είπα να κάνω ένα ξεφύλλισμα στο πρώτο βιβλίο της σειράς (Γη της πικραμένης Παναγίας) του αγαπημένου συγγραφέα Θοδωρή Παπαθεοδώρου με ιστορικό υπόβαθρο την Κύπρο, ώστε να θυμηθώ κάποια σημεία του πριν την ανάγνωση του δεύτερου βιβλίου (Γη του άγριου καιρού), που αυτές τις μέρες απέκτησα. Ξεφύλλισμα όμως και Θ Παπαθεοδώρου δεν πάνε μαζί. Ο λόγος του είναι εκεί και τέτοιος που βυθίζεσαι στο κείμενο με την Ιστορία να σε αγκιστρώνει και να σου επιβάλει την διδαχή της, με την (μυθ)ιστορία να σε κρατά δέσμιο του κειμένου και να σου μεταλαμπαδεύει γνώση καθώς και το εκάστοτε συναίσθημα που κουβαλούν οι καλοσχηματισμένοι ήρωες, αντίστοιχα.

        Παραμονή της Παναγίας του 1974 ο Αττίλας 2 ξεκινά και πρόσωπα και τόποι της Κύπρου βεβηλώνονται από τους εισβολείς. Αμμόχωστος, Λευκωσία, Γερόλακος, πατόνται από Τούρκους, βομβαρδίζονται ανελέητα, με τους εισβολείς να αιχμαλωτίζουν και να λεηλατούν τόπους και ψυχές αθώων Ελληνοκυπρίων. Ανάμεσα τους οι μάνες της πικραμένης νήσου, η Μαρίτσα που μέσα στον χαλασμό χάνει ένα από τα αγρινάκια της, η Χαρά που γίνεται ασπίδα για τη μικρής της κόρη, βιάζεται ομαδικά και λυσσαλέα και η Ελένη που μαζί με την Ελευθερίτσα της αγωνιούν για τους αγνοούμενους άντρες της οικογένειάς τους.
     Κι ενώ οι σελίδες προχωρούν, με την αγωνία για την πορεία των ηρώων μέσα στον ορυμαγδό της εισβολής να κυριαρχεί, ο συγγραφέας μάς βουτά στο παρελθόν, στη δεκαετία του '50, τότε που οι ήρωες δρουν, ερωτεύονται, δημιουργούν και συντάσσονται ο καθένας από το δικό του μετερίζι στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα της Κύπρου κατά των Άγγλων αποικιοκρατών, αρχικά, και στη συνέχεια στον διμέτωπο αγώνα, Άγγλων και συγχρόνως Τουρκοκυπρίων, οι οποίοι με τις ευλογίες της Αγγλίας κυνήγησαν ανελέητα τους αγωνιστές έχοντας στην ατζέντα τους την Διχοτόμηση. Φυλακίσεις, κυνήγι, αγχόνη, προδοσία, διχασμός στη γη που είκοσι χρόνια μετά θα γίνει για όλους Γη της Πικραμένης Παναγιάς...

Τρίτη 18 Μαρτίου 2025

Τ' αηδόνια της σιωπής- Στέφανος Δάνδολος

'' Και με τα όνειρα ξοδεύτηκε ο καιρός. Πότε ήταν 1910 που είχαμε τη νιότη μας, πότε πέρασε ο Μεσοπόλεμος, πότε ήρθε η εποχή της καταχνιάς, ούτε που το κατάλαβα. Σαν νεράκι από πηγή κύλησαν τα χρόνια, κι εμείς απομένουμε όλο και πιο γερασμένοι, αλλά με την ίδια φλόγα στην καρδιά. Και χαμογελάμε στον ήλιο αισιόδοξοι, παίρνουμε δύναμη απ' τα όνειρά μας και την υπομονή μας, και έτσι δεν μας λείπει  σχεδόν τίποτα. Γιατί σε όλους μας λείπει κάτι.''

     Μ' αυτά τα λόγια ξεκινά η υπέροχη ιστορία των ηρώων του εξαιρετικού μυθιστορήματος Τ' αηδόνια της σιωπής του Στέφανου Δάνδολου που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Μέσα στο ζόφο των Δεκεμβριανών ο συγγραφέας τοποθετεί τους ήρωες του, τον κύριο Αριστείδη και την κυρία Ευδοξία, με τους χαρακτήρες, τις επιλογές και τις ιδιοσυγκρασίες τους να αποτελούν φως των εποχών, διαχρονικά, πόσο μάλλον στη σκοτεινή εποχή του Εμφυλίου όπου και δρουν. Η καλογραμμένη ιστορία του Δάνδολου είναι μια μεγάλη αντίφαση φως- σκοτάδι, συναίσθημα- αποκτήνωση, με το ειδύλλιο των δύο ηρώων να αποδίδεται με τέτοιο τρόπο από την πένα του συγγραφέα που νιώθεις την ποιητική χροιά, η οποία το περιβάλλει, να σε παρασύρει σε λογιών λογιών συναισθήματα.