Όταν σκοτώνουν τα κοτσύφια-Harper Lee

Το «Όταν σκοτώνουν τα κοτσύφια» της Harper Lee είναι ένα βιβλίο που έχει μεταφραστεί σε πάνω από σαράντα γλώσσες, έχει πουλήσει πάνω από 30.000.000 αντίτυπα παγκοσμίως, έχει μεταφερθεί στον κινηματογράφο το 1962 ενώ, μεταξύ άλλων διακρίσεων, έχει κερδίσει και το Βραβείο Pulitzer το 1961. Πρόσφατα ανακοινώθηκε πως μετά από 55 ολόκληρα χρόνια η 88χρονη συγγραφέας έχει ολοκληρώσει την συγγραφή της συνέχειας του η οποία και αναμένεται να κυκλοφορήσει το καλοκαίρι!

Όλες αυτές οι πληροφορίες δείχνουν φυσικά πως πρόκειται για ένα επιτυχημένο βιβλίο που κερδίζει τους αναγνώστες ανά τον κόσμο εδώ και μισό αιώνα. Ένας από αυτούς τους αναγνώστες είμαι και εγώ καθώς η μικρή του αφηγήτρια, το σκανταλιάρικο-αθώο και τρυφερό της ύφος καθώς και τα αντιρατσιστικά μηνύματα που περνά μέσα από την υπόθεση η συγγραφέας, με κέρδισαν από τις πρώτες κιόλας σελίδες του. Ο φυλετικός ρατσισμός και οι αδικίες του στο Μέικοπ της Αλαμπάμα της δεκαετίας του ’30 περνούν μέσα από το πρίσμα της οχτάχρονης Σκάουτ Φίντς, αναλύονται και αντικατοπτρίζονται με τρόπο που μας γεμίζει με αισθήματα τρυφερότητας και αθωότητας, στοιχεία δηλαδή που μόνο τα παιδιά φέρουν και, κυρίως, εξωτερικεύουν.

Η συγγραφέας έχοντας ως σημείο αναφοράς τη δίκη του νέγρου Τομ Ρόμπινσον, ο οποίος κατηγορείται για βιασμό από την κόρη του μέθυσου και περιθωριακού Μπόμπ Γιούελ, χωρίζει το βιβλίο σε δυο ενότητες με την πρώτη να αναφέρεται στα γεγονότα προ αυτής και στην δεύτερη να εστιάζει σ’ αυτά που αναφέρονται στην εκδίκαση της υπόθεσης καθώς και στις συνέπειες που επωμίζεται η οικογένεια Φίντς εξαιτίας της υπεράσπισης του κατηγορουμένου από τον δικηγόρο πατέρα της, τον Άττικο Φίντς. Έτσι η ανεμελιά, τα παιχνίδια της Σκαουτ, του αδερφού της Τζεμ και του καλού τους φίλου Ντίλ καθώς και η μόνιμη απασχόληση τους να πειράζουν και να προκαλούν τον μυστηριώδη γείτονά τους (1^ο μέρος) αφήνονται στο περιθώριο όταν η υπόθεση Ρόμπινσον (2^ο  μέρος) ξεσπά και ταράζει από την μια, με το κατηγορητήριο και κυρίως με την επιθυμία του Άττικους να υπερασπιστεί σθεναρά τον νέγρο κατηγορούμενο της, την μικρή προκατειλημμένη κοινωνία του Μέικοπ και από την άλλη τους μικρούς μας ήρωες που πλέον θα καταπιαστούν με την προσπάθεια να καταλάβουν τον παράλογο κόσμο των μεγάλων, έναν κόσμο στον οποίο η βία, η αδικία και οι προκαταλήψεις πρωταγωνιστούν και τους προβληματίζουν. Η ανάμειξη του ακριβοδίκαιου Άττικους στην υπόθεση θα προκαλέσει, εκτός από το μίσος των αντιδίκων, τον θαυμασμό των παιδιών του, την συμπάθεια των προοδευτικών συμπολιτών του αλλά κυρίως το αίσθημα της δικαίωσης και της ανθρωπιάς σε εμάς τους αναγνώστες.

 Ο τίτλος του βιβλίου έχει ‘’επηρεαστεί’’ από τα εξής λόγια του πατέρα της αφηγήτριας μας, του Άττικους: «…σκοτώστε όσες κίσσες θέλετε, αν μπορείτε να τις πετύχετε, αλλά να θυμάστε ότι είναι αμαρτία να σκοτώνεις τα κοτσύφια.» εννοώντας πως είναι αδιανόητο και παράλογο να στοχοποιούμε και να επιδιώκουμε τον αφανισμό του διαφορετικού στοιχείου (φυλή, ιδέα,κ.α) μόνο και μόνο επειδή είναι διαφορετικό….. όπως είναι δηλαδή και τα κοτσύφια, τα οποία κελαηδούν πολλούς και διαφορετικούς σκοπούς μα στην ουσία τόσο όμορφους και ενθουσιώδεις που ο αφανισμός τους θα μπορούσε να θεωρηθεί μεγάλο αμάρτημα..... 

Όλοι οι χαρακτήρες είναι όμορφα δοσμένοι αυτός όμως που λάτρεψα, εκτός βέβαια από της Σκάουτ και του αδερφού της Τζεμ, ήταν του Άττικους Φίντς όπου η εντιμότητά του ως δικηγόρου αλλά κυρίως ως γονέα με εντυπωσίασε μιας και μέσα από την συμπεριφορά του γαλουχούσε τα παιδιά του με τρόπο ουσιαστικό αποβλέποντας έτσι στο να δημιουργήσει προσωπικότητες που μεγαλώνοντας θα σέβονται και θα κατανοούν τις όποιες ιδιαιτερότητες των συνανθρώπων τους. Η συμβουλή του να κοιτούν πάντα τις συνθήκες από την οπτική γωνιά και των άλλων και να μην βγάζουν συμπεράσματα μόνο υπό το δικό τους πρίσμα νομίζω ότι είναι χαρακτηριστική. 

Η πρωτοπρόσωπη αφήγηση που επιλέγει η συγγραφέας είναι ζωηρή -χιουμοριστική και παράλληλα τρυφερή κάτι που με έκανε να διαβάσω το βιβλίο απνευστί και με αμείωτο ενδιαφέρον. Η υπόθεση που φαινομενικά δείχνει στην αρχή ανάλαφρη όσο προχωρά και φωτίζονται τα κοινωνικοπολιτικά προβλήματα εξελίσσεται και διαμορφώνεται έτσι ώστε να χτιστεί σελίδα τη σελίδα ένα μυθιστόρημα που διδάσκει και συγκινεί.

Έχω την αίσθηση πως το «Όταν σκοτώνουν τα κοτσύφια» είναι ένα βιβλίο το οποίο μπορεί να διαβαστεί από όλες τις ηλικίες! Το λάτρεψα γι’ αυτό και σας το προτείνω ανεπιφύλακτα!

Διαβάστε το….!

Βαθμολογία 5/5
Φράσεις&Αποσπάσματα με... νόημα (33o)!

Βιογραφία συγγραφέως

Στοιχεία Βιβλίου:
Τίτλος: Όταν σκοτώνουν τα κοτσύφια

Συγγραφέας: Harper Lee

Μετάφραση: Βικτώρια Τράπαλη

Εκδ.: Bell

Ημερ.Εκδ.: 1960/ α' έκδ. στην Ελλάδα το 1984

Σελ.:378

Δήμητρα Κωλέτη