Ούτε το όνομά μου-Thea Halo

     Όταν ήταν ακόμα παιδί η Thea Halo υποσχέθηκε στην αγαπημένη της μητέρα να κάνουν μαζί ένα ταξίδι στον Πόντο, στα πάτρια δηλαδή εδάφη της Σάνο, ώστε να βρουν ότι έχει τυχόν απομείνει από την οικογένεια της μητέρας της ύστερα από το σαρωτικό πέρασμα της Ιστορίας πάνω από την ποντιακή γη. Τα χρόνια περνούν και μόλις την ρωτά το 1989 αν είναι έτοιμη να επισκεφτούν την Τουρκία η απάντηση της 79χρονης Σάνο «Περίμενα μια ζωή. Οι βαλίτσες είναι έτοιμες.» μαρτυρά την ανάγκη και την μεγάλη της επιθυμία για την επιστροφή στον τόπο των παιδικών της χρόνων.

    Έτσι οι δυο γυναίκες τον Αύγουστο του 1989 ταξιδεύουν για την Τουρκία και ψάχνουν να βρουν το χωριό της Σάνο, το Αϊντόν που από όσο θυμάται βρίσκεται κοντά στα παράλια της Μαύρης Θάλασσας και στην πόλη Φάτσα. Λίγο πριν φτάσουν στο Αϊντόν (Άγιος Αντώνιος)όπου και το ανακάλυψαν τελικά με την γενναιόδωρη βοήθεια που τους πρόσφερε ο Τούρκος ιδιοκτήτης της πανσιόν που διανυκτερεύουν, ο Αλί, η Σάνο παίρνει την αφηγηματική σκυτάλη από την κόρη της και μας διηγείται την ζωή της.

     Η Σάνο θυμάται τα παιδικά της χρόνια, τότε δηλαδή που ήταν το ένα από τα έξι παιδιά της ποντιακής οικογενείας της, τότε που ζούσε στο ορεινό χωριό Αϊντόν τις καθημερινές στιγμές της που την γέμιζαν ανεμελιά, αθωότητα και αγάπη, τότε που το όνομα της ήταν Θυμία, τότε που η Ιστορία και η Ποντιακή Γενοκτονία όλο και πλησίαζαν απειλώντας να της στερήσουν ακόμα και το ίδιο της το όνομα.... Μέσα από τις θύμησες της μας γνωστοποιεί τις συνθήκες ζωής της οικογένειας της και των συγχωριανών της λίγο πριν την αιματηρή επέλαση της Ιστορίας: την προετοιμασία για τον σκληρό χειμώνα, τον θερισμό και το άλεσμα του σιταριού, τα παιχνίδια με τους φίλους και τα αδέρφια της, τα παραμύθια που τους έλεγε ο παππούς της οικογένειας κοντά στο τζάκι….

     Όλες αυτές όμως οι καθημερινές στιγμές θα χαθούν μαζί με τα μέλη της οικογένειας στις πορείες θανάτου που ο Μουσταφά Κεμάλ εξαπέλυσε μετά το τέλος του Α'Παγκόσμιου πολέμου στους απίστους της Ανατολής…. Η οικογένεια θα πάρει, όπως τόσοι Πόντιοι, τον δρόμο του ξεριζωμού έχοντας για συντροφιά την πείνα, την φτώχεια, τις αρρώστιες, το θάνατο… Μέσα σ’ αυτές τις συνθήκες η μητέρα της Θυμίας θα αναγκαστεί, προκειμένου να την σώσει από τις κακουχίες, να την αφήσει σε μια άγνωστη οικογένεια στο Ταλάζ.
Ο θάνατος, τότε, θα αρπάξει σχεδόν όλα τα μέλη της οικογενείας και ανάμεσα τους και την μητέρα της Θυμίας, η οποία πλέον και θα μείνει μόνη της… Το Ταλάζ και το σπίτι της Ρουθ θα την ‘’φιλοξενήσει’’ για δυο χρόνια, δυο χρόνια που θα της στερήσουν την ανεμελιά της, την αθωότητά της και το όνομα της. Η Ρουθ που δυσκολεύεται, όπως λέει, να προφέρει το όνομα της Θυμίας θα επιβάλει το Σάνο, το όνομα που θα την συνοδέψει έως το Χαλέπι της Συρίας όπου και θα παντρευτεί στα δεκαπέντε της τον Αβραάμ Χάλο με τον οποίο και θα μεταναστεύσει τελικά στην Αμερική της ελευθερίας……

     Το «Ούτε το όνομά μου», η προσωπική δηλαδή μαρτυρία της μητέρας της συγγραφέως, της Thea Halo, είναι ένα βιβλίο που με καθήλωσε με την αφήγηση, τις περιγραφές και το ιστορικό πλαίσιο που αυτό τοποθετείται. Η Γενοκτονία των Ποντίων με τεκμηριωμένα στοιχεία που παραθέτει η συγγραφέας παίρνει σάρκα και οστά στις 491 σελίδες του κειμένου γεμίζοντάς μας συγκίνηση και αποτροπιασμό για το έγκλημα που διαπράχθηκε στον Ποντιακό λαό. Η γραφή της Thea Halo ήταν απλή και ρεαλιστική όπου χρειαζόταν ενώ οι περιγραφές που αναφέρονταν στις πορείες θανάτου ήταν τόσο έντονες, τόσο απτές που έβλεπες τα πτώματα των χιλιάδων Ποντίων, οσμιζόσουν την σήψη τους…. Αυτές οι σκηνές με συγκλόνισαν.

     Αξιοσημείωτη ήταν η αναφορά της συγγραφέως για την προσπάθεια της Τουρκίας να παραχαράξει την Ιστορία μέσω δωρεών σε μεγάλα Αμερικανικά κυρίως Πανεπιστήμια εις το όνομα φυσικά των οικονομικών συμφερόντων των δύο χωρών. Βλέπετε αυτά μπορούν να βαφτίσουν την Γενοκτονία των Ποντίων σε Εθνοκάθαρση…. (;) 

     Διαβάστε το…. η ιστορία της Σάνος θα σας συγκινήσει, θα σας πονέσει και θα σας διδάξει, εκτός από ένα άγνωστο για πολλούς ιστορικό κομμάτι, δύναμη ψυχής και αισιοδοξία! 

     Ένα αριστούργημα που πρέπει να διαβαστεί από όλους! 

Βαθμολογία: 5/5

Στοιχεία Βιβλίου:

Τίτλος: Ούτε το όνομά μου

Συγγραφέας: Thea Halo
Εκδ. Γκοβόστη

Μετάφραση: Μαρίνα Φράγκου

Εκδ.: Γκοβόστης

Ημερ.Εκδ.: 2011

Σελ.: 491

Η Σάνο και η κόρη της Thea Halo

Η Σάνο Χάλο πέθανε σε ηλικία 105 ετών. Την προσφωνούσαν η γιαγιά του Πόντου γιατί η εξιστόρηση της έκανε ευρέως γνωστό το μείζον εθνικό ζήτημα της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου και της Μικράς Ασίας, και γενικότερα όλων των χριστιανικών λαών της τότε παραπαίουσας Οθωμανικής αυτοκρατορίας.

Δήμητρα Κωλέτη