«Πορφυρό ποτάμι», το νέο βιβλίο της Σόφης Θεοδωρίδου στο οποίο οι ήρωές του μας μεταφέρουν στα πορφυρά μονοπάτια της Καππαδοκίας και της Ιστορίας του 20ου αιώνα, μας μεταφέρουν στις αρχέγονες πατρίδες ζωντανεύοντας μέσα από τις παραστατικότατες περιγραφές της συγγραφέως τις κοινωνίες, τις σχέσεις, τα ήθη και τα έθιμα που μοιράζονταν οι Ρωμιοί και οι Τούρκοι της Ανατολής.
Η ιστορία του αρχίζει να ξεδιπλώνεται σε έναν οικισμό τοποθετημένο δίπλα στις όχθες του μεγαλύτερου ποταμού της Καππαδοκίας, του ποταμού Αλύ, το 1902, την χρονιά δηλαδή που γεννιέται η Νιόβη, το τρίτο παιδί του Δημητρού του καϊκτσή και της Φεβρωνίας. Την στιγμή που η Νιόβη θα ‘ρθει στον κόσμο το ποτάμι θα αποκαλύψει στον Δημητρό την μοίρα της κόρης του καθώς με έναν τρόπο μεταφυσικό τα νερά του θα βαφτούν πορφυρά προμηνύοντας έτσι τα μελλούμενα για το νεογέννητο αλλά και για την Ανατολή των Ρωμιών.
Η Νιόβη λοιπόν θα γεννηθεί ασθενική κι όλοι τότε θα πιστέψουν πως δεν θα κατορθώσει να κρατηθεί στην ζωή, έχουν άλλωστε για τρανταχτή απόδειξη τον οιωνό που φανερώθηκε στον ίδιο τον πατέρα της. Οι συγχωριανοί της τής κολλούν το παρωνύμιο κιρκ παστί (ατροφικό, μελλοθάνατο) και την αντιμετωπίζουν ως κάτι εφήμερο. Ακόμα και η μάνα της, η ρεαλίστρια Φεβρωνία, παραιτείται από την όποια προσπάθεια και περιμένει το τέλος.
Το ποτάμι δίπλα τους κυλά μεταφέροντας στα νερά του τις φουρτούνες της Ιστορίας, μιας Ιστορίας που οι πόλεμοι και η αρμονική συμβίωση των δύο λαών συγκρούονται ανελλιπώς για το ποια κατάσταση θα βγει στην επιφάνειά του... Οι μέρες της Νιόβης κυλούν κι αυτές όπως και του ποταμού... άλλοτε ζωηρά και με αισιοδοξία και άλλοτε νωχελικά γεμάτα αγωνία για το αβέβαιο μέλλον... Η ασθενική της φύση δεν την εγκαταλείπει ποτέ και ενώ για άλλους μπορεί να λειτουργούσε ως τροχοπέδη για την ίδια είναι το μέσο που της προσφέρει πολλά προνόμια, προνόμια που για μια γυναίκα της εποχής είναι αδιανόητα. Ένα από αυτά είναι και το να παρακολουθήσει τα μαθήματα που διεξάγονται στην εκκλησία του χωριού. Σε πείσμα λοιπόν όσων πίστευαν στον χαμό της η Νιόβη ζει! Ονειρεύεται! Βιώνει την παιδική αγάπη στο πρόσωπο του Φιλίπ!
Και ο καιρός περνά... και τα νερά ανακατεύονται... και η ηρεμία χάνεται... Η Νιόβη το 1914 αρρωσταίνει βαριά. Όλα δείχνουν πως ο οιωνός θα βγει τελικά αληθινός. Ένα νέο όμως σημάδι θα βγάλει από τον λήθαργο τον Δημητρό, τον μόνο που πιστεύει στην δύναμη της κόρης του, και θα τον βάλει στην διαδικασία να κάνει την ύστατη και υπεράνθρωπη για την εποχή προσπάθεια να την σώσει. Την μεταφέρει στην Καισάρεια και την αποθέτει στα χέρια του γιατρού Εμόν όπου και θα κάνει τα πάντα για να την βγάλει από την μέγγενη του θανάτου. Το ποτάμι της Ιστορίας κυλλά και στην επιφάνειά του θα βγει ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος... έως το 1950 που θα φτάσει η διήγηση την επιφάνειά του θα καταλάβει πότε η νηνεμία και πότε η αντάρα της Καταστροφής, της Ανταλλαγής, της αδυσώπητης Μοίρας...
Διαβάζοντας το «Πορφυρό ποτάμι» βίωσα τις ταλαιπωρίες και τις αγωνίες της Νιόβης, θαύμασα τον στοργικό Δημητρό, αγανάκτησα με τις επιλογές της Φεβρωνίας και την εγωκεντρική συμπεριφορά της Σουλτάνας, κατανόησα την ορμητικότητα του νεαρού Φιλίπ, αφουγκράστηκα τον Αζετ και γενικότερα έγινα κι εγώ μέρος του μικρόκοσμου που η Σόφη Θεοδωρίδου συνέθεσε για άλλη μια φορά με τόσο μεταδοτικό και άρτιο τρόπο στις σελίδες του εξαιρετικού αυτού ιστορικού μυθιστορήματος. Πολλές φορές ένιωσα πως βρισκόμουν από την μια στα χώματα της Καππαδοκίας συμμετέχοντας στα ήθη και τα έθιμα των δυο λαών που η συνύπαρξή τους η αρμονική και αδελφωμένη δυστυχώς κατέρρευσε όταν η Ιστορία πήρε το πάνω χέρι, και απ’ την άλλη στην Ελλάδα των Ανταλλάξιμων όπου η κάθε αγωνία και η κάθε προσπάθεια για ένταξη στον κοινωνικό ιστό της πατρίδας με ακούμπαγε κι εμένα όπως και τους ήρωες. Μα κυρίως ένιωσα το βάσανο της ανεκπλήρωτης και δυνατής αγάπης του Φιλίπ και της Νιοβης, δυο ηρώων άψογα αποτυπωμένους στο χαρτί!
Διαβάστε το... η κάθε του λέξη κουβαλά συναίσθημα, οπτική και ατμόσφαιρα που ταξιδεύει τον αναγνώστη στην ηφαιστειογενή και σαγηνευτική Καππαδοκία των Ρωμιών!
Συγχαρητήρια στην αγαπημένη συγγραφέα Σόφη Θεοδωρίδου! Μας χάρισε ένα ακόμα λογοτεχνικό κόσμημα!
Βαθμολογία 5/5
Στοιχεία Βιβλίου:
Τίτλος: Πορφυρό ποτάμι
Συγγραφέας: Σόφη Θεοδωρίδου
Εκδ.: Ψυχογιός
Ημερ.Εκδ.: Μάρτιος 2017
Σελ.: 568
Δήμητρα Κωλέτη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου