Στα χρόνια της ομίχλης: Σμύρνα - Νίκος Γούλιας

       Ιάσμη, Χατισέ, Σμύρνα…., τρεις γυναίκες που αν και ζουν η καθεμία σ’ άλλες μακρινές εποχές και φαινομενικά διαφέρουν, κατά πολύ η μια από την άλλη, εν τούτοις και οι τρεις αυτές γυναίκες γεννούν αισθήματα που σαγηνεύουν περνώντας μέσα από τα χρόνια της ομίχλης,  μέσα από την Ιστορία και τον έρωτα.
       Ο κύκλος των ιστοριών τους έκλεισε με τον πιο εντυπωσιακό τρόπο, από άποψη πλοκής, γραφής και συναισθημάτων, μέσα από το τρίτο και τελευταίο μέρος της τριλογίας, αυτό της Σμύρνας, η ιστορία της οποίας μας ταξιδεύει από τα τέλη του 19ου αιώνα έως τις αρχές του 20ου βάζοντας στο κάδρο της ζωής της, εκτός από τον έρωτα και την σαγήνη που αποπνέει η προσωπικότητά της, τα πολεμικά σκηνικά των Βαλκανικών και της Μικρασιατικής Εκστρατείας καθώς και τον πόνο που έφερε ο ξεριζωμός του 1914 και του 1922 αντίστοιχα.

      Το γαϊτανάκι των προσώπων και των ιστοριών τους που συνάντησα στην Σμύρνα πλέκεται περίτεχνα από την ατμοσφαιρική, λυρική, ποιητική και καλοδουλεμένη γραφή του Νίκου Γούλια, προσφέροντάς μας έτσι ένα βιβλίο που η πλοκή του για ’μένα ήταν απρόσμενη και καθηλωτική. Πρόσωπα των δυο άλλων βιβλίων εμφανίζονται και πάλι δίνοντας το δικό τους στίγμα, παίζοντας  με την σειρά τους τον δικό τους πρωταγωνιστικό ρόλο -για ‘μένα όλα τα πρόσωπα και οι ιστορίες τους ήταν με τέτοιο τρόπο δοσμένα που με κάνει να τα θεωρώ όλα πρωταγωνιστές καθώς δεν υστερούσαν σε τίποτα από τους τρεις κεντρικούς ήρωες. Η σύνδεση όλων των ηρώων, και των τριών βιβλίων, είναι το λιγότερο εντυπωσιακή!

      Η ντοπιολαλιά που χρησιμοποιεί ο συγγραφέας έπαιξε τον δικό της καθοριστικό ρόλο καθώς με βοήθησε να ενταχθώ στην εποχή και να νιώσω τον παλμό που κουβαλά κάθε γλωσσικό ιδίωμα. Όσο για τις περιγραφές, με τις εύστοχες παρομοιώσεις και τις όμορφες-ζωντανές λέξεις που χρησιμοποίησε ο συγγραφέας, πολλές από αυτές ήταν τόσο απτές που αιωρούνταν από τις σελίδες του στήνοντας έτσι τον δικό τους χορό μπρος στα μάτια μου.

       Όταν διαβάζω μία τριλογία πολλές φορές θα πω πως το 1ο βιβλίο μ’ άρεσε περισσότερο από το 2ο ή το 3ο. Σπάνια θα πω πως μ’ άρεσαν όλα τα βιβλία της. Η μόνη φορά που το έχω κάνει, έως τώρα, είναι με την τετραλογία του Θοδωρή Παπαθεοδώρου, Οι κόρες της λησμονιάς! Ε, νομίζω πως ήρθε η ώρα να το πω- και δικαιωματικά μάλιστα!- και για την τριλογία του Νίκου Γούλια, Στα χρόνια της ομίχλης. Και τα τρία βιβλία είναι εξαιρετικά και άρτια! Και η «Ιάσμη» και η «Χατισέ» και το τελευταίο βιβλίο της σειράς, η «Σμύρνα» μού πρόσφερε εκτός από την πληροφόρηση των ιστορικών γεγονότων και των ηθογραφικών στοιχείων που πλαισίωναν τις ιστορίες τους όλο εκείνο το ταξίδι που με μετέφερε στο λιμάνι της πραγματικής Λογοτεχνίας!

Διαβάστε την «Σμύρνα»! Διαβάστε την τριλογία Στα χρόνια της ομίχλης! Σας την συστήνω ανεπιφύλακτα!!

Πολλά συγχαρητήρια στον Νίκο Γούλια!!

Λίγα λογία για την υπόθεση:

      Σμύρνα, μια γυναίκα που προκαλεί σαγήνη και πόθο σ’ όλα τα αρσενικά που συναντά στο διάβα της. Ρωμιοί, Τούρκοι, Λεβαντίνοι, Άγγλοι, όλοι ποθούν το κορμί της, μελώνονται από την φωνή της……

      Ένας από αυτούς και ο Μουσταφά. Μετά την ατιμωτική ήττα της Τουρκίας στον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο και την αποβίβαση του ελληνικού στρατού στην Σμύρνη τον Μάη του 1919 ο Μουσταφά εντάσσεται στο κίνημα του Κεμάλ.  Θέλει να διώξει τους κατακτητές και να βοηθήσει με τον αγώνα του στην δημιουργία της νέας Τουρκίας, μιας Τουρκίας που όπως ονειρεύεται όλες οι φυλές θα μπορέσουν να συμβιώσουν, όπως και στο παρελθόν χωρίς έχθρα σφαγές και διωγμούς. Διαφέρει κατά πολύ από τους υπόλοιπους Κεμαλικούς καθώς ο ξεριζωμός που υπέστη το 1912 από την Χίο, τον τόπο που του πρόσφερε φίλους και ανεμελιά, τον έχει στιγματίσει και καθορίσει σαν άνθρωπο.

     Ένας άλλος, και ίσως ο πιο σημαντικός για εκείνη, είναι και ο Νίκος. Ο τριαντάχρονος φαντάρος φτάνει με την Μεραρχία του νησιού του, της Χίου, τον Μάη του 1919 στην ιωνική γη. Εκεί θα γνωρίσει τον πλατωνικό έρωτα μέσα από τα μάτια της Πηνελόπης, τον πόθο που του γεννά το κορμί της Σμύρνας, την οδύνη που φέρουν οι πολεμικές μάχες, την προδοσία του αγώνα…. 
      Τον Αύγουστο του ’22, λίγο πριν την καταστροφική συνάντηση της κοσμοπολίτισσας Σμύρνης με την Ιστορία, ο Μουσταφά, ο Νίκος  και η Σμύρνα θα ακολουθήσουν τους δρόμους της δικής τους μοίρας, δρόμους που θα τους απομακρύνουν οριστικά από τα χρόνια της ομίχλης.....

Βαθμολογία 5/5

Βιογραφία Συγγραφέως

ΒιβλιΑναφορές των:
Στα χρόνια της ομίχλης: Ιάσμη
Στα χρόνια της ομίχλης: Χατισέ

Στοιχεία Βιβλίου:
Τίτλος: Στα χρόνια της ομίχλης-Σμύρνα

Συγγραφέας: Νίκος Γούλιας

Εκδ.:Ψυχογιός

Ημερ.Εκδ.:20/11/2014

Σελ.:704

Δήμητρα Κωλέτη

****

Ένα μικρό απόσπασμα που με συγκίνησε:

Χιλιάδες πήραν τον δρόμο για το Δικελί με αδειανά τα χέρια κι όλα αφημένα πίσω τους. Χιλιάδες εκτός από τον χαμάλι τον Ανδρόνικο, τον κουζουλό του χωριού. Τον σπρώξαν μια, τον σπρώξαν δύο, τίποτα εκείνος! Τρεις Τούρκοι ήταν γύρω του, κι όλοι οι άλλοι κοιτούσαν από μακριά, παίρνοντας τον δρόμο της ξενιτιάς. 
«Εν φεύγω, βρε! Πούθε να υπάγω;»
«Είναι διαταγή!»
«Εγώ θα φύω από δω μόνο σαν φύουνε οι εδικοί μου»
«Δε, μπρε! Φεύγουνε οι εδικοί σου. Προχώρα!» του κάναν δείχνοντας το ανθρωπολόι που ήδη είχε πάρει τον δρόμο για το Δικελί.
«Κανένας τος εν φευγει! Για τους. Εκειά έν’ και με θωρούνε!»
Γύρισαν οι Τούρκοι να δουν ποιους έδειχνε ο κουζουλός. Τις πέτρες και τα λιθάρια στον αρχαίο βωμό του Δία έδειχνε.
Εκεί, καταμεσής στα Γκιονέρλλια έξω από την Λότζα τού πήραν το κεφάλι.
Ο ήλιος που ανέτειλε στις 28 του Μάη το μόνο ελληνικό που βρήκε να φωτίσει στην Πέργαμο ήταν εκείνες οι πέτρες.


(Σκηνή που αναφέρεται στον πρώτο διωγμό, το 1914.)